Full width home advertisement

Travel the world

Climb the mountains

Post Page Advertisement [Top]

 
Η ιστορική παράδοση κάθε έθνους είναι πάντα απολύτως σημαντική για την ταυτότητά του. Επηρεάζει επίσης καθοριστικά τις αντιλήψεις και τις πρακτικές του κάθε επιμέρους πολίτη ο οποίος αποδέχεται ότι είναι π.χ. Σέρβος, Έλληνας, Τούρκος  ή ότι άλλο, ως προσδιοριστικό της εθνικής του ταυτότητας...



 Του Γιάννη Νικολή

Η επίδραση των νοημάτων και αξιών από τα οποία εμφορείται το κάθε μέλος ενός έθνους και που ενσταλάζει η ιστορική παράδοση που υιοθετεί ελάχιστα συζητείται παρ’ ό,τι είναι καθοριστική. Και δεν καθορίζει μόνο τις αντιλήψεις και τις πρακτικές του κάθε πολίτη αλλά και πολλές φορές όλου του έθνους ως σύνολο. Κάποιες φορές μάλιστα διάφορα φανταστικά γεγονότα ή μυθικές περιγραφές μπορεί να έχουν καθοριστική επίδραση στις αντιλήψεις ενός έθνους.


Εν πάση περιπτώσει, είναι γνωστό και αναμφισβήτητο ότι η ιστορική παράδοση των Βρετανών τους επηρεάζει και τους ωθεί προς μια κατεύθυνση, που είναι διαφορετική από αυτή των Γερμανών π.χ.
Στην Ελλάδα, δυστυχώς, οι ιστορικές παραδόσεις στις οποίες αναφερόμαστε και μας καθορίζουν εμπεριέχουν τεράστιες αντιφάσεις και σε μεγάλο βαθμό αποτελούν θεωρίες "σκλαβοποίησης". Κατωτέρω επιχειρώ να γίνω συγκεκριμένος.


Θα μπορούσαμε να διακρίνουμε πέντε ιστορικές περιόδους οι οποίες έχουν μεγάλο ειδικό "βάρος" και "βάθος" στην "ψυχή" των νεοελλήνων.


Η πρώτη (Α΄) ιστορική περίοδος την οποία όλοι οι Νέο-Έλληνες αναγνωρίζουν αλλά και συχνά αναφέρονται σ’ αυτήν είναι η κλασσική Ελλάδα, των πόλεων κρατών. Είναι σίγουρα μια εξαιρετική περίοδος. Εδώ συμβαίνουν εξαιρετικά πράγματα. Μια δράκα ανθρώπων (οι ελεύθεροι πολίτες της κλασσικής Αθήνας ήταν περί τους 30.000) καταφέρνει να παράγει απαράμιλλο φιλοσοφικό, πολιτικό, επιστημονικό και καλλιτεχνικό έργο σε πολλαπλά επίπεδα. Το έργο τους είναι τέτοιας βαρύτητας και έκτασης ώστε ακόμη και σήμερα όλοι αναφέρονται στην Αρχαία Ελλάδα ως λίκνο του Δυτικού πολιτισμού, της Δημοκρατίας, της επιστήμης, της Δημοκρατίας, των τεχνών κ.α.    


Πώς όμως πέτυχαν το απαράμιλλο έργο τους οι αρχαίοι μας πρόγονοι; Υπάρχουν διάφορες ερμηνείες, όμως η βάση του ελληνικού θαύματος, της αρχαίας Ελλάδας, είναι ο ελεύθερος πολίτης. Αυτός που έχει δικαίωμα να σκέφτεται, να αμφισβητεί, να καινοτομεί, να μην υποτάσσεται σε άλογες εξουσίες και να είναι υπεύθυνος για τη ζωή του αλλά και τη ζωή της πόλεως του. Αυτός ο Ελεύθερος και βουληφόρος πολίτης αυτός που κατέχει την "τόλμην του Φρονείν" είναι και το μεγάλο φιλελεύθερο ιδανικό... Φυσικά οι νέο-Έλληνες σπάνια δίνουν βαρύτητα σ’ αυτές τις πλευρές της ιστορικής τους παράδοσης.  


Η ελληνιστική περίοδος που ακολουθεί την κατακτητική επέλαση των Ελλήνων υπό την ηγεσία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, δεν έχει μεγάλη βαρύτητα στην "καρδιά" των Νέο-Ελλήνων. Είναι η περίοδος που διαδίδονται, στον τότε "πολιτισμένο" κόσμο, τα τεράστια επιτεύγματα της κλασσικής Ελλάδας. Η Ρωμαϊκή κατάκτηση και κυριαρχία που ακολουθεί, δεν έχει επίσης βαρύτητα για τους Νέο-Έλληνες. Εκεί χονδρικά το ελληνικό πνεύμα κατακτά την απολίτιστη Ρώμη...



Η δεύτερη (Β΄) σημαντική ιστορική περίοδος που "μιλάει στην καρδιά του Νέο-Έλληνα" είναι το Βυζάντιο. Η "Βασιλεία των Ρωμαίων" όπως την ονόμαζαν οι ίδιοι οι "Βυζαντινοί" που ονόμαζαν τον εαυτό τους Ρωμαίο.


Τι στοιχεία αντλεί ο Νέο-Έλληνας απ’ αυτή την περίοδο; Κατ’ αρχήν τη δόξα των ελέω θεού αυτοκρατόρων για κάθε νίκη που σημείωσαν και τη χιλιόχρονη πορεία της αυτοκρατορίας. Απ’ εκεί και πέρα υπάρχουν αναφορές στον Ελληνοχριστιανικό πολιτισμό που κατά πολλούς το Βυζάντιο αναπτύσσει και η βυζαντινή τέχνη  (μουσική και αγιογραφία κατά βάση). Φυσικά υπάρχουν και οι εκκλησιαστικές έριδες και συγκρούσεις για την ακρίβεια και ισχύ του ενός ή άλλου δόγματος.


Όμως όσο και να ψάξει κανείς ελάχιστα νέα πράγματα θα βρει ως προς την επιστήμη, τη φιλοσοφία και την τεχνολογία. Ο κόσμος του Βυζαντίου είναι ένας ερεβώδης κόσμος βυθισμένος στον μυστικισμό και τη δεισιδαιμονία. Είναι ο κόσμος που δεν αναζητά την καινοτομία, την αλλαγή, τις δοκιμές, την εξέλιξη. Είναι ο κόσμος που αναζητά την αποτελεσματική ευλογία του Θεού.


Ελάχιστε φωνές σ’ αυτή την περίοδο μιλούν για την ελληνική καταγωγή των πληθυσμών του Βυζαντίου. Μια τέτοια αγνοημένη μορφή είναι ο Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων1. Ένας μεταστραφείς από τον χριστιανισμό στον νεοπλατωνισμό που διακηρύσσει λίγο πριν την Άλωση "εσμέν Έλληνες το γένος, ως η τε φωνή και η πάτριος παιδεία μαρτυρεί".


Η Τρίτη (Γ΄) ιστορική περίοδος που παίζει σημαντικό ρόλο στην ταυτότητα του νεοέλληνα είναι η περίοδος της Οθωμανικής κυριαρχίας, πολλοί την ονομάζουν και Τουρκοκρατία. Εδώ κατά πολλούς το έθνος είναι υπόδουλο και σκλαβωμένο υποφέροντας τα πάνδεινα. Είναι όμως έτσι; Κατά τη γνώμη ιστορικών όπως ο Κιτσίκης2 η Οθωμανική Αυτοκρατορία είναι μια αυτοκρατορία Τούρκων και Ορθόδοξων Ρωμαίων της οποίας η άρχουσα ηγετική "τάξη" προέρχεται, κατά βάση, από τα παιδιά των ορθόδοξων Ρωμαίων, που εντάσσονται στο σύστημα του Ντεβσιρμέ (του "παιδομαζώματος" όπως το λέμε οι Νέο-Έλληνες, των γενιτσάρων δηλαδή). Η ένταξή τους είναι καθ’ όλα επιθυμητή από τις οικογένειές τους και φυσικά τα παιδιά που εντάσσονται στην ηλικία των 14-17 ετών, ή και μεγαλύτερα, έχουν πλήρη  αντίληψη και συνείδηση της καταγωγής τους.




Πέραν των εθνικών μύθων όπως αυτού περί "κρυφού σχολειού" στο μυαλό του μέσου νεοέλληνα η περίοδος αυτή είναι μια μαύρη περίοδος. Στη διάρκειά της το έθνος υποφέρει και προετοιμάζεται για την παλιγγενεσία. Ο Νέο-έλληνας θεωρεί ότι στη διάρκεια της Οθωμανικής περιόδου το έθνος διατηρεί την ταυτότητά του δια της εκκλησίας η οποία και διασώζει την εθνική ταυτότητα κατά βάση αμόλυντη.


Πιο προσεκτικές αναγνώσεις της σχετικής ιστορικής περιόδου άλλα λένε. Οι ιστορικές προσωπικότητες-μορφές που διεκδικούν ελευθερία και δικαιώματα για τους πολίτες όπως ο Ρήγας Βελεστινλής3, ο Ανώνυμος ο Έλλην4 ή ο Αδαμάντιος Κοραής5 αλλά και πολλοί άλλοι είναι "παιδιά" του δυτικού διαφωτισμού ο οποίος έχει ήδη επικρατήσει στη Δυτική Ευρώπη και που κατά βάση απορρίπτεται από την καθ’ ημάς ανατολή. Οι Δυτικόφρονες αυτοί υποστηρικτές του Ορθολογισμού στη διεκδίκηση μιας αναγεννημένης και Ελεύθερης Ελλάδας έρχονται συχνά σε σύγκρουση με την επίσημη εκκλησιαστική ηγεσία των Ρωμιών. Άλλωστε η εκκλησιαστική ηγεσία του "γένους" (όχι του Έθνους) των "Ορθοδόξων χριστιανών" είναι πλήρως ενταγμένη στο σύστημα εξουσίας και λειτουργίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. 


Αν εξαιρέσει κανείς τα λαμπρά τέκνα του Ελληνικού Διαφωτισμού και πάλι δεν συναντούμε ιδέες και φορείς των ιδεών (ανθρώπους δηλαδή) που να θέτουν τα θεμέλια της απελευθέρωσης. Συναντάμε την μάλλον σκληρή εκκλησιαστική ιεραρχία η οποία και πάλι ως ζητούμενο έχει τη σωτηρία στην άλλη ζωή. Ο στοχασμός και η διεκδίκηση μιας ζωής ελευθεριών και δημιουργίας σε μια ελεύθερη πατρίδα είναι μάλλον η εξαίρεση. Είναι κι’ αυτή η περίοδος, μια περίοδος αποδοχής του σκοταδισμού...


Η εθνική παλιγγενεσία του 1821 είναι η τέταρτη (Δ΄) ιστορική περίοδος που έχει σημαντική βαρύτητα στο μυαλό και την καρδιά του Νέο-έλληνα. Εκεί επιτέλους το έθνος έδειξε και πάλι τις μεγάλες αρετές του, που έμειναν αναλλοίωτες στον χρόνο, μαχόμενο εναντίον των Οθωμανών.
Έχουν γραφεί πολλά για την επανάσταση του 1821 και σίγουρα οι θυσίες των αγωνιστών του είναι μεγάλες. Είναι όμως αμφίβολο κατά πόσο στο τέλος αυτής της πορείας θα υπήρχε το νεοελληνικό κρατίδιο αν δεν παρενέβαιναν οι "κακοί" δυτικοί, δια της ναυμαχίας του Ναυαρίνου (και όχι μόνο) για να επιβάλλουν την ύπαρξη του.


Όπως κι’ αν έχει όμως το 1821 ως επανάσταση και αγώνας για την ελευθερία σηματοδοτεί και νοηματοδοτεί την νέο-Ελληνική ταυτότητα. Οι πρόσφατοι πρόγονοί μας ξεσηκώθηκαν για  την ελευθερία... το μήνυμα είναι εύγλωττο και ισχυρό και ενισχυτικό για τη διεκδίκηση ελευθεριών.



Η συνέχεια του νεοελληνικού πολιτικού και κοινωνικού βίου (η Ε΄ ιστορική περίοδος) είναι ένα μεγάλο θέμα. Στην ψυχή του νέο-Έλληνα υπάρχει το κακό κράτος που φυλακίζει τον Κολοκοτρώνη, οι Βαυαροί του Όθωνα, ο Δηλιγιάννης και ο Τρικούπης, ο Μεταξάς και το Όχι, η Εθνική Αντίσταση, ο Εμφύλιος, το μετεμφυλιοπολεμικό κράτος, ο γέρος της Δημοκρατίας, η χούντα, ο Καραμανλής και η αποκατάσταση της Δημοκρατίας αλλά και ο Ανδρέας Παπανδρέου που μαζί με πολλούς άλλους έκτισαν το μεγάλο κοινωνικό κράτος που έδωσε στον κόσμο αξιοπρέπεια και "ψωμί"...


Και εδώ η έμφαση είναι στη συμβολή του κράτους για την προστασία του πολίτη. Η προσφορά και προστασία του κράτους στον αδύναμο υπήκοο. Βαθύτερα όμως ο Νέο-Έλληνας αντελήφθη και χρησιμοποίησε το κράτος ως αυτό που θα φροντίζει για τη μισθοδοσία του και την ασφάλειά του. Είναι γνωστή η πορεία της ρουσφετολογίας σ’ όλη τη διαδρομή του νέο-Ελληνικού κράτους και ιδίως η προσπάθεια για την "κατάληψη" μιας θέσης στο Κράτος (το ονομάζουν επί τούτου και καταχρηστικά Δημόσιο).


Σε καμιά περίπτωση το νέο-ελληνικό κράτος δεν δίνει έμφαση στις ελευθερίες (και κυρίως τις οικονομικές Ελευθερίες) που καθιστούν δυνατή τη δημιουργική έκφραση των πολιτών. Τον αγώνα δηλαδή των πολιτών για βελτίωση των συνθηκών της ζωής τους διεκδικώντας να επιτυγχάνουν και να πλουτίζουν...


Ο πλούτος και η επιτυχία στους νέο-έλληνες είναι ύποπτες καταστάσεις... Οι φτωχοί είναι οι καλοί... που αδικήθηκαν...


Στην απολύτως συμπυκνωμένη παρουσίαση της ιστορικής παράδοσης που επηρεάζει σημαντικά τους νέο-Έλληνες παραλήφθηκαν δυο (υπο-)περίοδοι που σπάνια θεωρούνται ως σημαντικές. Αναφέρομαι στην πορεία με πλείστες φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις της Βενιζελικής6 διακυβέρνησης. Μια πορεία με τεράστιες οικονομικές και εθνικές επιτυχίες, στη διάρκεια της οποίας φυσικά δεν έλειψαν και τα πολλά λάθη. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι το κόμμα του Βενιζέλου ήταν και ονομαζόταν "Κόμμα Φιλελευθέρων".


Η άλλη περίοδος η οποία επίσης αποσιωπάται είναι η φιλελεύθερη μεταρρύθμιση7 του 1952-53. Πρωτεργάτης ήταν ο Σ. Μαρκεζίνης του οποίου η υστεροφημία φυσικά εξέπεσε και αμαυρώθηκε, και ευλόγως, ως εκ της συνεργασίας του με τη χούντα των συνταγματαρχών. Η συγκεκριμένη φιλελεύθερη μεταρρύθμιση πέτυχε να βάλει την Ελλάδα σε μια τροχιά εξαιρετικής ανάπτυξης για μια 15ετία μεταφέροντάς την από τον τρίτο κόσμο της Μέσης Ανατολής στην Ευρώπη του αναπτυγμένου κόσμου.


Από όσα συμπυκνωμένα παρουσιάστηκαν το συμπέρασμα είναι σαφές. Μαζί με όλες τις άλλες σκλαβιές (πολυνομία, γραφειοκρατία, ιδεολογία, οικονομική ανελευθερία, υπερφορολόγηση, κ.α.) και η ιστορική παράδοση της πατρίδας είναι τέτοια που συμβάλλει στο να είμαστε ένα Σοβιετικό Ελλαδιστάν και όχι μια Ελεύθερη Ελληνική Πολιτεία, που είναι και το φιλελεύθερο ζητούμενο.




ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 


1. Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων: Ο σημαντικός νέο-πλατωνιστής ο οποίος στην τελική περίοδο ύπαρξης του Βυζαντίου απομακρύνεται από τον χριστιανισμό,  διακηρύσσει την Ελληνικότητά του και προτείνει μια νέα οργάνωση της κοινωνίας. Φυσικά και τα κείμενα του κάηκαν δημόσια ως "σαπρά των Ελλήνων ληρήματα".


2. Δημήτρης Κιστίκης: Ο γνωστός καθηγητής ιστορίας στην Οτάβα του Καναδά, του οποίου ο πατέρας υπήρξε και βουλευτής της ΕΔΑ. Παρά το αμφιλεγόμενο των απόψεων του, με το έργο του "Ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας" ανέδειξε πλευρές της που ως νέο-Έλληνες αγνοούμε σχεδόν πλήρως. 


3. Ρήγας Βελεστινλής: Ο γνωστός Φιλελεύθερος Έλληνας στοχαστής, πολιτικός συγγραφέας, επαναστάτης και Εθνομάρτυρας. Ο "Θούριος" αλλά και τα άλλα έργα του εξακολουθούν να εμπνέουν.


4. Ανώνυμος ο Έλλην: Ο άγνωστος συγγραφέας του έργου "Ελληνική Νομαρχία". Ενός έργου κατ’ εξοχήν αντικληρικαλιστικού και ριζικά φιλελεύθερου.


5. Αδαμάντιος Κοραής: Ο γνωστός φιλελεύθερος Έλληνας λόγιος ο οποίος επηρεασμένος από τη Γαλλική Επανάσταση και ο οποίος με το έργο του αποτελεί έναν από τους προδρόμους της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Μια ελάχιστα γνωστή λεπτομέρεια είναι ότι αλληλογραφεί και ανταλλάσσει φιλελεύθερους προβληματισμούς με έναν επίσης μεγάλο των ιδεών της Ελευθερίας και της Αμερικάνικης Επανάστασης, τον Thomas Jefferson. 


6. Ελευθέριος Βενιζέλος: Ο γνωστός Φιλελεύθερος Έλληνας πολιτικός του οποίου τα οράματα και η πολιτική καθόρισαν την Ελλάδα του 1ου μισού του 20ου αιώνα. Αναφέρεται εδώ  για να διακριθεί απολύτως από τον εν ζωή και δράση κρατικοπαρεμβατιστή, "σοσιαλδημοκράτη" Ευάγγελο Βενιζέλο, ο οποίος μάλλον σφετερίσθηκε το όνομα.


7. Φιλελεύθερη μεταρρύθμιση Μαρκεζίνη 1952-53. Πρωτεργάτης ήταν ο Σ. Μαρκεζίνης, επικεφαλής του Κόμματος των Προοδευτικών(1955). Η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση σταθεροποίησε τη δραχμή και έβαλε τις βάσεις για την ταχύτατη ανάπτυξη της Ελλάδας καθώς και μικρό κράτος υπήρχε και χαμηλή φορολογία και σχετική φιλικότητα στην Επιχειρηματικότητα.




*O κ. Γιάννης Νικολής είναι Ψυχίατρος, Ψυχαναλυτής Ομάδας, Διδάκτωρ Ψυχιατρικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και ιδρυτής της Λέσχης Φιλελεύθερου Προβληματισμού στη Θεσσαλονίκη

https://www.facebook.com/Anexsartitos/
✉️ Κάνε εγγραφή για να λαμβάνεις περισσότερα άρθρα σαν αυτό στο email σου!


Κάντε μας like στο facebook  




 Πηγή:
   http://www.capital.gr/me-apopsi/3327061/   Posted by Anexartitos.Ta.Neα



Αν θέλετε να μαθαίνετε παράλληλα όσα σημαντικά διαδραματίζονται στα ελληνικά και ξένα media κάντε like στην σελίδα στο Facebook πατώντας εδώ.click here  

 
 Δημοσίευση σχολίου  
  Τα σχόλια υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. 
. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
. Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές. 
. Συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και greeklish αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές και μόνον αυτούς.
. Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
. Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
. Περισσότερα στους όρους χρήσης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Bottom Ad [Post Page]