Η υπογεννητικότητα έχει να κάνει με τη διαδεδομένη αντίληψη ότι τα παιδιά είναι βάσανο...
Ποιοι ή ποιες έχουν αυτή την αντίληψη;
Σύμφωνα με τη σοσιαλιστική αντίληψη, το πρόβλημα της υπογεννητικότητας μπορεί να αντιμετωπιστεί με οικονομικά κίνητρα, όπως επιδόματα γέννησης. Το αίτημα αυτό υλοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος, μόλις ανέλαβε την πρωθυπουργία, συμπεριέλαβε ανάμεσα στις πρώτες του ενέργειες την καθιέρωση επιδόματος γέννησης ύψους 2.500 έως 3.500 ευρώ για κάθε παιδί.
Παρά όμως την υιοθέτηση αυτού του μέτρου, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι δεν υπήρξε η επιθυμητή αύξηση των γεννήσεων. Αντιθέτως, καταγράφηκε μείωση: από 85.346 γεννήσεις το 2021, ο αριθμός υποχώρησε σε 76.541 το 2022 και έπεσε περαιτέρω στις 72.244 το 2023. Μέχρι την 1η Ιουλίου 2024 είχαν σημειωθεί 33.746 γεννήσεις, γεγονός που δείχνει πως η πτωτική τάση συνεχίζεται. Τα επιδόματα, επομένως, φαίνεται να μην επιτυγχάνουν τον σκοπό τους. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα: γιατί οι Έλληνες αποφεύγουν τη γονεϊκότητα;
Το αν κάποιος θα φέρει στον κόσμο ένα παιδί δεν είναι απλώς οικονομικό ή πρακτικό ζήτημα, αλλά άπτεται υπαρξιακών και πολιτισμικών παραμέτρων. Παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι χώρες με εξαιρετικά χαμηλό βιοτικό επίπεδο, όπως ο Νίγηρας, η Αγκόλα, η Σομαλία, το Κονγκό, το Μάλι και το Τσαντ, έχουν από τους υψηλότερους δείκτες γεννήσεων παγκοσμίως. Ακόμη και στην Ελλάδα, το 1930, μια περίοδο έντονης κοινωνικής και οικονομικής αναταραχής λόγω της μικρασιατικής καταστροφής και της προσφυγικής κρίσης, καταγράφηκαν 199.565 γεννήσεις. Επομένως, δεν είναι η οικονομική ευχέρεια αυτή που οδηγεί απαραίτητα στην αύξηση των γεννήσεων.
Οι σύγχρονες κοινωνικές επιστήμες και έρευνες ενισχύουν την ιδέα ότι η επιλογή της τεκνοποίησης επηρεάζεται περισσότερο από αντιλήψεις, αξίες και προσδοκίες γύρω από τον ρόλο της γονεϊκότητας, παρά από καθαρά οικονομικούς παράγοντες. Μελέτες όπως της Orna Donath (2015) δείχνουν πως πολλές γυναίκες δηλώνουν ότι δεν επιθυμούν να αποκτήσουν παιδιά, όχι γιατί δεν μπορούν, αλλά γιατί δεν θέλουν να χάσουν τον εαυτό τους. Άλλες έρευνες, όπως αυτή των Nomaguchi και Milkie (2020), αναφέρουν ότι στη Δύση η γονεϊκότητα συχνά βιώνεται ως πηγή άγχους και περιορισμού, ειδικά από μορφωμένες γυναίκες, κάτι που τις αποτρέπει από την τεκνοποίηση.
Ομοίως, σύμφωνα με τους Berrington, Stone & Beaujouan (2015), όσο υψηλότερη είναι η αντίληψη του “κόστους” που συνοδεύει τον ρόλο του γονέα –σε χρόνο, καριέρα, προσωπική ελευθερία και συναισθηματική ενέργεια– τόσο πιο πιθανό είναι κάποιος να καθυστερήσει ή και να αποφύγει εντελώς το να αποκτήσει παιδιά.
Η αντίληψη, επομένως, ότι τα παιδιά αποτελούν βάρος ή εμπόδιο σε έναν τρόπο ζωής εστιασμένο στην προσωπική ευκολία και άνεση, φαίνεται να έχει εδραιωθεί. Αυτή η στάση δεν περιορίζεται μόνο σε προσωπικό επίπεδο, αλλά συνδέεται και με ένα ευρύτερο κλίμα αδράνειας και έλλειψης κινήτρου.
Όταν ένα άτομο έχει εξασφαλισμένη την επιβίωσή του χωρίς κόπο ή ευθύνη, όταν πιστεύει πως πάντα κάποιος άλλος θα φροντίσει για εκείνο –συχνά μέσω κρατικών παροχών ή μηχανισμών στήριξης– είναι φυσικό να μην αισθάνεται την ανάγκη να αναλάβει την ευθύνη ενός παιδιού. Αντίθετα, όταν κάποιος αγωνίζεται καθημερινά για την ευημερία του, όταν δραστηριοποιείται και εργάζεται με στόχο τη βελτίωση της ζωής του, η οικογένεια και τα παιδιά δεν φαντάζουν ως εμπόδιο, αλλά ως φυσική συνέχεια και ελπίδα.
Όσοι δηλώνουν ότι δεν κάνουν παιδιά λόγω οικονομικών δυσκολιών ενδέχεται να χρησιμοποιούν αυτή τη δικαιολογία για να αποκρύψουν την πραγματική αιτία: ότι δεν επιθυμούν να θυσιάσουν την προσωπική τους ελευθερία, τον χρόνο ή την άνεσή τους. Είναι μια συνειδητή επιλογή που πηγάζει από τον φόβο ή την απροθυμία να βιώσουν τις δυσκολίες και τις ευθύνες που συνεπάγεται η ανατροφή ενός παιδιού. Συνεπώς, η λύση στο ζήτημα της υπογεννητικότητας δεν είναι ούτε απλή ούτε τεχνική. Δεν μπορεί να βασιστεί σε χρηματοδοτικά εργαλεία και επιδόματα.
Η υπογεννητικότητα έχει να κάνει με τη διαδεδομένη αντίληψη ότι τα παιδιά είναι βάσανο. Ποιοι ή ποιες έχουν αυτή την αντίληψη; Όσοι και όσες δεν θέλουν να χάσουν την «ευμάρεια» και την «άνεσή» τους. Όταν μπορείς να επιβιώσεις χωρίς να κουραστείς, όταν είσαι βέβαιος ότι στην τελική κάποιος άλλος θα βρεθεί να πληρώσει για σένα (πχ. σοσιαλισμός) τότε αδρανοποιείσαι. Εδώ δεν έχεις μπει καν στον κόπο να βγάλεις τα απαραίτητα για τη δική σου επιβίωση, για το τομάρι σου, πώς θα διανοηθείς να συντηρήσεις τα παιδιά σου; Όταν όμως παλεύεις καθημερινά για την οικονομική σου ευημερία, για την επιβίωση, το να κάνεις παιδιά δεν σου ακούγεται ως μπελάς αλλά ως κάτι το φυσιολογικό και στην τελική ως κάτι ελπιδοφόρο, αφού η οικογένειά σου θα μεγαλώσει και έτσι υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να συμβεί κάτι καλό.
Όσοι και όσες λένε στις στατιστικές ότι δεν κάνουν παιδιά επειδή δεν έχουν λεφτά, προσπαθούν απλούστατα να κρύψουν το προφανές: ότι δεν κάνουν παιδιά επειδή δεν θέλουν να μπουν στη βάσανο αυτή. Ότι αποτελεί συνειδητή επιλογή τους επειδή αισθάνονται ότι η ζωή τους θα γίνει χειρότερη.
Η ουσιαστική απάντηση βρίσκεται στην πολιτισμική και κοινωνική αναστροφή της αδράνειας. Αν ένας λαός δεν επιθυμεί να εξαφανιστεί ως έθνος ή ως βιολογική κοινότητα, η μόνη διέξοδος είναι να ενεργοποιηθεί ξανά: να επιδιώξει την εργασία, την παραγωγικότητα, την αυτάρκεια και να συνειδητοποιήσει ότι αυτά δεν είναι απλώς μέσα επιβίωσης, αλλά στοιχεία ζωής με νόημα. Όταν ο άνθρωπος βιώνει τη δημιουργικότητα, την προσπάθεια και την ευθύνη ως κάτι θετικό και γόνιμο, τότε γεννιέται και η επιθυμία για τεκνοποίηση, για συνέχιση της ζωής.
Αν θεωρήσουμε πως η ανθρωπότητα έχει λόγο ύπαρξης και δεν είναι μια τυχαία ή αρνητική παρέκκλιση της φύσης, τότε αυτή είναι η μόνη ρεαλιστική στρατηγική. Όσοι υπόσχονται ότι η υπογεννητικότητα θα λυθεί με κρατικές παροχές και επιδοματικές πολιτικές, στην ουσία απομακρύνουν το κοινό από τη ρίζα του προβλήματος. Γιατί αυτοί που περιμένουν οικονομικά κίνητρα για να κάνουν παιδιά, είναι συνήθως εκείνοι που δεν θα τα αποκτούσαν έτσι κι αλλιώς, ανεξαρτήτως των συνθηκών.
Πηγή: /primenews.press/o-vathyteros-logos-pou-oi-ellines-den-kanoun-paidia/ -Posted by Anexartitos.Ta.Neα
Αν θέλετε να μαθαίνετε παράλληλα όσα σημαντικά διαδραματίζονται στα ελληνικά και ξένα media κάντε like στην σελίδα στο Facebook πατώντας εδώ.click here
Δημοσίευση σχολίου
.Τα σχόλια υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο.
. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
. Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
. Συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και greeklish αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές και μόνον αυτούς.
. Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
. Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
. Περισσότερα στους όρους χρήσης.. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου