Πώς ένα καθεστώς κατέρρευσε και πυροδότησε γεωπολιτικές σεισμικές δονήσεις από τη Συρία έως την Κασπία...
της Σοφίας Παπανδρέου
Καύκασος σε Μετάβαση: Το Κενό της Ρωσίας και η Τουρκική Προέλαση.
Η πτώση του Μπασάρ αλ-Άσαντ δεν αποτελεί απλώς το τέλος ενός αυταρχικού καθεστώτος. Πρόκειται για μια συστημική αστάθεια, έναν «μαύρο κύκνο» που αλλάζει το γεωπολιτικό τοπίο της Μέσης Ανατολής, της Κεντρικής Ασίας και του Καυκάσου. Η Ρωσία βλέπει την επιρροή της να συρρικνώνεται και η Τουρκία εφορμά — γεωπολιτικά, στρατιωτικά και πολιτισμικά.
Συρία: Το Πρώτο Ντόμινο Που Έπεσε
Η κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ άφησε πίσω ένα κενό ισχύος:
Ρωσικές βάσεις σε Ταρτούς και Λαττάκεια βρίσκονται υπό απειλή ή εγκαταλείπονται.
Ο άξονας Ρωσίας–Ιράν–Χεζμπολάχ χάνει τη ραχοκοκαλιά του.
Ο Ahmad al-Julani (πρώην αρχηγός της Αλ Νούσρα) φέρεται να έχει «αναβαθμιστεί» ως διαχειριστής των ισορροπιών, με ανοχή ΗΠΑ–Ισραήλ.
Η Τουρκία Προελαύνει: Από τη Μεσόγειο στον Ώμο της Κασπίας
Η Άγκυρα προσεγγίζει την Κεντρική Ασία μέσω:
Στρατηγικής επιρροής στο Αζερμπαϊτζάν, με στόχο να "συνδέσει" Τουρκία–Κασπία μέσω του διαδρόμου Ζανγκεζούρ.
Πιέσεων στην Αρμενία ώστε να ανοίξει τον διάδρομο εκτός ρωσικής εποπτείας, ανατρέποντας τη συμφωνία του 2020.
Πιθανή μετατροπή της Αρμενίας σε de facto τουρκικό–αζερικό προτεκτοράτο, με φόβους για πολιτική αποσταθεροποίηση στο Ερεβάν.
Η Αζερική Στροφή και η Ρωσική Οργή
Ο Ilham Aliyev απομακρύνεται από τη Μόσχα και:
Πλησιάζει την Άγκυρα με γεωστρατηγική προσήλωση στον τουρκικό σχεδιασμό.
Οδηγεί την κρίση στα άκρα με βίαιη εισβολή στα γραφεία του Sputnik στο Μπακού – κίνηση που η Ρωσία εκλαμβάνει ως προσβολή επιπέδου casus belli.
Χρονολόγιο Κρίσιμων Σημείων
| Ημερομηνία | Εξέλιξη |
|---|---|
| 2020 | Συμφωνία κατάπαυσης πυρός στο Ναγκόρνο Καραμπάχ: προβλέπεται ρωσικός έλεγχος του διαδρόμου Ζανγκεζούρ |
| 2025 (πρόσφατα) | Κατάρρευση Άσαντ – νέα στρατηγική αμερικανική προσέγγιση με Julani και εξομάλυνση με Ισραήλ |
| 2025 | Διαρροές για άνοιγμα του Ζανγκεζούρ χωρίς ρωσική εμπλοκή από την πλευρά του Pashinyan |
| 2025 | Εισβολή σε γραφεία Sputnik από Αζέρους – ρήξη Ρωσίας–Αζερμπαϊτζάν |
Η Αναδιανομή της Ευρασίας
Με τον Καύκασο να μετατρέπεται σε νευραλγικό γεωστρατηγικό σταυροδρόμι, η Τουρκία αναδύεται ως:
Προμηθευτής ασφάλειας σε Τουρκογενείς χώρες
Διαχειριστής ενεργειακών διαδρόμων (Αζερμπαϊτζάν–Τουρκμενιστάν–Τουρκία)
Αντίπαλο δέος στο παραδοσιακό ρωσικό αφήγημα ισχύος
Μια Ρωγμή που Γίνεται Τεκτονική Τομή
Η πτώση του Άσαντ ήταν η σπίθα — αλλά αυτό που καίγεται τώρα είναι το μεταψυχροπολεμικό δόγμα περί ρωσικού ελέγχου στην Ευρασία. Η Ρωσία, ήδη εξασθενημένη από τον πόλεμο στην Ουκρανία, χάνει κρίσιμους συμμάχους και σημεία πίεσης. Η Τουρκία καλύπτει το κενό, αλλά όχι αναίμακτα: γεωπολιτικές τριβές με το Ιράν, εντάσεις με τη Ρωσία και απρόβλεπτες ενέργειες από ΗΠΑ και Ισραήλ δημιουργούν μια νέα, ασταθή γεωπολιτική αρχιτεκτονική, την οποία η Δύση ίσως απλώς παρακολουθεί — ή ίσως, διακριτικά, σκηνοθετεί.
Απόλυτος Ανασχηματισμός της Ευρασιατικής Τάξης
Η πτώση του καθεστώτος Άσαντ δεν αποτελεί μόνο το τέλος ενός κεφαλαίου στη Συρία, αλλά ίσως το σημείο καμπής μιας ολόκληρης εποχής. Η αποδυνάμωση της ρωσικής επιρροής στον Νότιο Καύκασο και την Κεντρική Ασία, η κλιμακούμενη τουρκική επέκταση και η αδυναμία της Δύσης να ελέγξει πλήρως τις εξελίξεις συνθέτουν το σκηνικό ενός γεωπολιτικού ανασχηματισμού χωρίς προηγούμενο από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Η Τουρκία δεν συμπληρώνει απλώς τα κενά που αφήνει η Ρωσία — διεκδικεί ηγεμονία. Το ερώτημα πλέον δεν είναι ποιος θα καλύψει το κενό, αλλά ποιο νέο σύστημα ισχύος γεννιέται μέσα από τις στάχτες του παλιού. Και το πιο ανησυχητικό: ποια χώρα θα είναι η επόμενη που θα γείρει επικίνδυνα στο ντόμινο της αποσταθεροποίησης.
Αν ισχύει ότι οι χάρτες ξαναγράφονται με τις κρίσεις, τότε αυτό που ζούμε δεν είναι απλώς μια κρίση — είναι το προσχέδιο του αυριανού κόσμου.
Από newsroom της Σοφίας Παπανδρέου -Posted by Anexartitos.Ta.Neα
Αν θέλετε να μαθαίνετε παράλληλα όσα σημαντικά διαδραματίζονται στα ελληνικά και ξένα media κάντε like στην σελίδα στο Facebook πατώντας εδώ.click here
Δημοσίευση σχολίου
.Τα σχόλια υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο.
. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
. Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
. Συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και greeklish αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές και μόνον αυτούς.
. Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
. Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
. Περισσότερα στους όρους χρήσης.. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου