Η Ελλάδα εισέρχεται στο ακαδημαϊκό έτος 2025-2026 με μια πρωτοφανή απώλεια στο εκπαιδευτικό της δίκτυο: 766 σχολεία, δηλαδή πάνω από το 5% του συνόλου, αναστέλλουν τη λειτουργία τους επειδή δεν συμπληρώνουν τον ελάχιστο αριθμό των 15 μαθητών...
Η εικόνα αυτή δεν περιορίζεται σε απομακρυσμένα χωριά ή μικρά νησιά. Το κύμα κλεισιμάτων φτάνει και στην Αττική, όπου 77 σχολεία —ανάμεσά τους 73 νηπιαγωγεία— δεν θα ανοίξουν φέτος. Σε πολλές αγροτικές περιοχές, τα παιδιά θα χρειαστεί να ταξιδεύουν έως και 80 χιλιόμετρα καθημερινά για να φτάσουν στο πλησιέστερο σχολείο.
Η ρίζα του προβλήματος
Η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη το περιέγραψε με μια φράση: «Οι άδειες αίθουσες αντικατοπτρίζουν την κατάσταση των μαιευτηρίων μας». Η πτώση των γεννήσεων είναι συνεχής εδώ και δεκαετίες. Από το 2011, οι θάνατοι ξεπερνούν σταθερά τις γεννήσεις, ενώ το ποσοστό γονιμότητας έχει πέσει στο 1,3-1,35 — ένα από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη.
Η κρίση χρέους της δεκαετίας του 2010, η μαζική μετανάστευση νέων και μορφωμένων ανθρώπων, η καθυστέρηση στη δημιουργία οικογένειας και η οικονομική ανασφάλεια έχουν δημιουργήσει έναν φαύλο κύκλο που αποτυπώνεται πλέον και στα σχολικά θρανία.
Ένα δίκτυο που δεν προσαρμόζεται
Η Ελλάδα εξακολουθεί να διατηρεί ένα από τα πιο διασκορπισμένα δίκτυα σχολείων στην Ευρώπη, με εκατοντάδες μικρά πολυδύναμα ιδρύματα σε νησιά και ορεινά χωριά, συχνά με λιγότερους από 20 μαθητές. Η πολιτική και κοινωνική αντίσταση στο κλείσιμο τοπικών σχολείων κρατά ζωντανές μονάδες που αλλού θα είχαν συγχωνευθεί, αλλά η πραγματικότητα της δημογραφικής κατάρρευσης πιέζει το σύστημα στα όριά του.
Στρατηγικές εξαιρέσεις
Σε παραμεθόριες περιοχές και απομακρυσμένα νησιά, όπως ο Ψηρός στα Δωδεκάνησα, σχολεία παραμένουν ανοιχτά ακόμη και με ελάχιστους μαθητές, για λόγους εθνικής και κοινωνικής σημασίας. Η κυβέρνηση δηλώνει ότι «κανένα παιδί δεν θα μείνει χωρίς πρόσβαση στην εκπαίδευση», όμως οι δάσκαλοι και οι γονείς παραμένουν δύσπιστοι για το αν τα μέτρα επαρκούν.
Το μήνυμα πίσω από τους αριθμούς
Το κλείσιμο των σχολείων δεν είναι απλώς εκπαιδευτικό ζήτημα. Είναι καμπανάκι για την κοινωνική συνοχή, την οικονομία και το μέλλον της χώρας. Οι άδειες αίθουσες αντικατοπτρίζουν άδεια μαιευτήρια και ερημωμένα χωριά, προμηνύοντας μια Ελλάδα που γερνά και συρρικνώνεται.
Χωρίς συντονισμένη, μακροπρόθεσμη δράση για την αντιμετώπιση της χαμηλής γονιμότητας, της μετανάστευσης, της οικονομικής ανασφάλειας και της διαφθοράς, η χώρα κινδυνεύει να δει τα σημερινά άδεια θρανία να γίνονται η νέα κανονικότητα.
The death of Greece https://t.co/zZt4Unl7rQ
— Elon Musk (@elonmusk) September 2, 2025
Στατιστικά της δημογραφικής κατάρρευσης στην εκπαίδευση
| Σχολικό έτος | Μαθητές Πρωτοβάθμιας | Κλεισίματα Δημοτικών | Κλεισίματα Νηπιαγωγείων | Σύνολο Κλεισιμάτων |
|---|---|---|---|---|
| 2018–2019 | 631.700 | 247 | 312 | 559 |
| 2022–2023 | ~550.000 | 290 | 340 | 630 |
| 2025–2026 | ~520.000 | 324 | 358 | 766 |
Τι δείχνουν οι αριθμοί:
Από το 2018, η πρωτοβάθμια εκπαίδευση έχει χάσει πάνω από 111.000 μαθητές (πτώση ~19%).
Τα κλεισίματα αυξάνονται σταθερά κάθε χρόνο, με το 2025–2026 να καταγράφει ρεκόρ.
Η τάση δεν περιορίζεται στην περιφέρεια — ακόμη και η Αττική χάνει δεκάδες σχολικές μονάδες.
Χρονογραμμή της κρίσης
2010–2012 – Έναρξη της κρίσης χρέους. Σκληρά μέτρα λιτότητας, περικοπές μισθών και ανεργία ωθούν χιλιάδες νέους στο εξωτερικό.
2011 – Για πρώτη φορά οι θάνατοι ξεπερνούν τις γεννήσεις. Η φυσική μείωση πληθυσμού γίνεται μόνιμη τάση.
2014–2016 – Συνεχίζεται η μετανάστευση μορφωμένων επαγγελματιών. Οι γεννήσεις πέφτουν κάτω από τις 90.000 ετησίως.
2018–2019 – Η πρωτοβάθμια εκπαίδευση χάνει πάνω από 110.000 μαθητές σε σχέση με την αρχή της δεκαετίας. Κλείνουν 559 σχολεία (247 δημοτικά, 312 νηπιαγωγεία).
2020–2022 – Η πανδημία και η ακρίβεια εντείνουν την οικονομική ανασφάλεια. Οι γεννήσεις πέφτουν κάτω από τις 80.000, ενώ οι θάνατοι σχεδόν διπλασιάζουν τον αριθμό αυτό.
2023–2024 – Το ποσοστό γονιμότητας σταθεροποιείται στο 1,3–1,35, ένα από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη. Η μέση ηλικία για το πρώτο παιδί ξεπερνά τα 32 έτη.
2025–2026 – Ρεκόρ κλεισιμάτων: 766 σχολεία (324 δημοτικά, 358 νηπιαγωγεία και άλλα επίπεδα) αναστέλλουν λειτουργία λόγω έλλειψης μαθητών. Ακόμη και στην Αττική, 77 σχολεία δεν ανοίγουν.
Το καμπανάκι της δημογραφικής κατάρρευσης
Ο «σεισμός» που συγκλονίζει το εκπαιδευτικό σύστημα με το κλείσιμο 766 σχολείων δεν είναι ένα μεμονωμένο φαινόμενο. Είναι το πιο ορατό σύμπτωμα μιας βαθιάς, πολυεπίπεδης κρίσης που διαβρώνει την κοινωνική συνοχή και υπονομεύει το μέλλον της χώρας. Οι άδειες αίθουσες δεν είναι απλώς στατιστικά νούμερα· είναι η αντανάκλαση άδειων μαιευτηρίων, ερημωμένων χωριών και μιας γενιάς που συρρικνώνεται πριν καν ενηλικιωθεί.
Η αντιμετώπιση αυτής της πραγματικότητας απαιτεί θάρρος, μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και πολιτική βούληση. Δεν αρκούν αποσπασματικά μέτρα ή μικρά οικονομικά κίνητρα. Χρειάζεται μια συνολική στρατηγική που θα στηρίζει τις οικογένειες, θα δημιουργεί συνθήκες ασφάλειας και προοπτικής για τους νέους και θα αποκαθιστά την εμπιστοσύνη στους θεσμούς.
Αν η Ελλάδα δεν δράσει τώρα, τα σημερινά άδεια θρανία θα είναι απλώς η πρόβα για μια κοινωνία που γερνά και χάνεται. Αν όμως επιλέξει να επενδύσει στους ανθρώπους της, μπορεί να μετατρέψει τον «σεισμό» σε αφετηρία αναγέννησης.
Μείνετε μπροστά στις εξελίξεις — κάντε Like στο Facebook
Από το newsroom
της Χλόη Βουνιώτη
-Posted by Anexartitos.Ta.Neα
Αν θέλετε να μαθαίνετε παράλληλα όσα σημαντικά διαδραματίζονται στα ελληνικά και ξένα media κάντε like στην σελίδα στο Facebook πατώντας εδώ.click here
Δημοσίευση σχολίου
.Τα σχόλια υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο.
. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
. Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
. Συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και greeklish αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές και μόνον αυτούς.
. Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
. Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
. Περισσότερα στους όρους χρήσης.. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου