Το σχέδιο «5×5»: Διάλογος στην Ανατολική Μεσόγειο ή γεωπολιτική σκακιέρα;...
Όταν η ισχύς δεν αρκεί, η διπλωματία γίνεται εργαλείο επιβίωσης.
Σε μια εποχή γεωπολιτικών ανακατατάξεων και εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, η Ελλάδα προτείνει μια νέα διπλωματική πρωτοβουλία: το σχέδιο «5×5», ένα πολυμερές σχήμα συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Τουρκίας, Αιγύπτου και Λιβύης, με στόχο την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων και την ενίσχυση της περιφερειακής σταθερότητας.
Οι πέντε θεματικοί άξονες του σχεδίου
Το σχέδιο προβλέπει συνεργασία σε πέντε κρίσιμους τομείς:
Μεταναστευτική πολιτική: Διαχείριση προσφυγικών ροών και ενίσχυση της ανθρωπιστικής συνεργασίας.
Προστασία θαλάσσιου περιβάλλοντος: Αντιμετώπιση της ρύπανσης και βιώσιμη εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων.
Συνδεσιμότητα και υποδομές: Ανάπτυξη δικτύων μεταφορών, ενέργειας και επικοινωνιών.
Οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών: Διάλογος για ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, σε μια περιοχή με έντονες διεκδικήσεις.
Πολιτική προστασία και ασφάλεια: Συντονισμός σε θέματα φυσικών καταστροφών, τρομοκρατίας και ασφάλειας.
Διπλωματική στόχευση
Η πρωτοβουλία παρουσιάστηκε από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στη Βουλή, ως συνέχεια της ελληνικής πολιτικής για τριμερή και πολυμερή σχήματα συνεργασίας. Η Ελλάδα επιδιώκει να λειτουργήσει ως γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ χωρών με ιστορικές εντάσεις, όπως η Τουρκία και η Κύπρος, και να ενισχύσει τον ρόλο της ως πυλώνας σταθερότητας στην περιοχή.
Προκλήσεις και ερωτήματα
Παρά τις καλές προθέσεις, το σχέδιο «5×5» εγείρει ερωτήματα:
Θα συμμετάσχει η Τουρκία σε ισότιμο διάλογο; Η Άγκυρα έχει δείξει επιφυλακτικότητα σε πολυμερείς πρωτοβουλίες που δεν ελέγχει.
Πώς θα αντιμετωπιστούν οι διμερείς εντάσεις; Η Κύπρος και η Τουρκία έχουν ανοιχτά ζητήματα που δυσκολεύουν την κοινή ατζέντα.
Ποιος θα εγγυηθεί την εφαρμογή; Χωρίς θεσμική δέσμευση, το σχέδιο κινδυνεύει να μείνει στα χαρτιά.
«Διπλωματία χωρίς δύναμη: Η τέχνη του μικρού κράτους»
Η πρωτοβουλία «5×5» μπορεί πράγματι να ερμηνευτεί ως κίνηση ενός γεωπολιτικά "ηττημένου" παίκτη που επιχειρεί να ανακτήσει ρόλο και επιρροή σε μια περιοχή υψηλής στρατηγικής σημασίας. Η Ελλάδα, αν και δεν διαθέτει τις στρατιωτικές ή οικονομικές δυνατότητες των μεγάλων δυνάμεων, προσπαθεί μέσω της διπλωματίας να αναβαθμίσει τη θέση της και να λειτουργήσει ως συντονιστής και σταθεροποιητικός παράγοντας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Γιατί μπορεί να θεωρηθεί «κίνηση ηττημένου»:
Περιορισμένη επιρροή: Η Ελλάδα δεν έχει την ισχύ να επιβάλει λύσεις, αλλά προσπαθεί να δημιουργήσει πλατφόρμες διαλόγου.
Αντίδραση σε τουρκική επιθετικότητα: Η πρωτοβουλία έρχεται ως απάντηση στην αυξανόμενη γεωπολιτική πίεση από την Τουρκία, που έχει ισχυρή στρατιωτική παρουσία και διπλωματική κινητικότητα.
Ανάγκη για διεθνή νομιμοποίηση: Η Ελλάδα επιδιώκει να εντάξει τις θέσεις της σε ένα πολυμερές πλαίσιο, ώστε να αποκτήσει στήριξη και θεσμική βαρύτητα.
Διπλωματική άμυνα: Το σχέδιο λειτουργεί ως «ασπίδα» απέναντι σε μονομερείς ενέργειες και ως προσπάθεια να διατηρηθεί η ισορροπία.
Εναλλακτική σκέψη
Αντί να θεωρηθεί ως πράξη αδυναμίας, μπορεί να ιδωθεί ως έξυπνη στρατηγική ενός μικρού κράτους που αξιοποιεί τη διπλωματία για να αντισταθμίσει την έλλειψη ισχύος. Η Ελλάδα έχει ιστορικά χρησιμοποιήσει τέτοιες πρωτοβουλίες για να ενισχύσει τη θέση της σε διεθνή φόρα και να χτίσει συμμαχίες.
Όπως συμβαίνει συχνά στη γεωπολιτική, η ερμηνεία εξαρτάται από τη σκοπιά του παρατηρητή.
Το σχέδιο «5×5» είναι μια τολμηρή διπλωματική πρόταση, που επιχειρεί να μετατρέψει την Ανατολική Μεσόγειο από πεδίο αντιπαράθεσης σε χώρο συνεργασίας. Αν πετύχει, θα αποτελέσει πρότυπο περιφερειακής συνεννόησης. Αν αποτύχει, θα αποκαλύψει τα όρια της πολυμέρειας σε μια περιοχή όπου η γεωπολιτική υπερτερεί της διπλωματίας.
Η πρόκληση είναι μπροστά. Το ερώτημα είναι αν οι πέντε χώρες μπορούν να βρουν κοινό βηματισμό σε πέντε κρίσιμους τομείς.
Μείνετε μπροστά στις εξελίξεις — κάντε Like στο Facebook
Από το newsroom
Γράφει O Κωνσταντίνος Παλαιολόγος
-Posted by Anexartitos.Ta.Neα
Αν θέλετε να μαθαίνετε παράλληλα όσα σημαντικά διαδραματίζονται στα ελληνικά και ξένα media κάντε like στην σελίδα στο Facebook πατώντας εδώ.click here
Δημοσίευση σχολίου
.Τα σχόλια υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο.
. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
. Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
. Συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και greeklish αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές και μόνον αυτούς.
. Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
. Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
. Περισσότερα στους όρους χρήσης.. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου