Η αύξηση των μεταναστευτικών ροών προς την Ελλάδα το 2024 επαναφέρει στο προσκήνιο τη συζήτηση για την αποτελεσματικότητα της ελληνικής μεταναστευτικής πολιτικής...
Παρά τις προσδοκίες που διατυπώθηκαν με την αλλαγή ηγεσίας στο Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, η οποία συνοδεύτηκε από τοποθετήσεις περί αυστηρότερης πολιτικής, δεν διαπιστώνονται ουσιαστικές μεταβολές στην πρακτική εφαρμογή των μέτρων αποτροπής ή περιορισμού των ροών.
Παρατηρείται πως η πολιτική διαχείρισης του μεταναστευτικού, παρά την αλλαγή υπουργού, δεν διαφοροποιείται από τις προηγούμενες γραμμές. Σύμφωνα με πολιτικές αναλύσεις, το γεγονός αυτό αποδίδεται κυρίως στους περιορισμούς που επιβάλλει το ενιαίο θεσμικό και νομικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο δεσμεύει τα κράτη-μέλη ως προς τον χειρισμό των αιτούντων άσυλο και των παράτυπων μεταναστών.
Η εθνική ευχέρεια χάραξης ανεξάρτητης στρατηγικής περιορίζεται, όπως επισημαίνουν ειδικοί, με την εφαρμογή των ευρωπαϊκών ντιρεκτίβων να είναι υποχρεωτική. Σε αυτό το πλαίσιο, σημειώνεται ότι ακόμα και αν υφίσταντο πολιτική βούληση για μία διαφορετική, πιο περιοριστική προσέγγιση, τα περιθώρια ελιγμών παραμένουν στενά.
Ενδεικτικά των προκλήσεων είναι τα στοιχεία της Eurostat για το 2024, σύμφωνα με τα οποία η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ όσον αφορά τον δείκτη αιτήσεων ασύλου ανά 1.000 κατοίκους. Συγκεκριμένα, καταγράφονται 6,6 αιτήσεις ασύλου ανά 1.000 κατοίκους, όταν στην Ιταλία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 2,6/1.000 και σε άλλα κράτη-μέλη σημαντικά χαμηλότερο.
Αυτό το στατιστικό στοιχείο, όπως υπογραμμίζουν οι ειδικοί, έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς αποτυπώνει την αναλογική πίεση που δέχεται μια χώρα, και όχι απλώς τον απόλυτο αριθμό αφίξεων. Έτσι, η μεταναστευτική πίεση στην Ελλάδα αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα λόγω του μικρού πληθυσμού της χώρας, ο οποίος υπολογίζεται σε περίπου 10 εκατομμύρια.
Συνδυαστική απεικόνιση με το δημογραφικό πρόβλημα
Η υφιστάμενη μεταναστευτική πίεση εντείνεται από τις αρνητικές δημογραφικές εξελίξεις. Η υπογεννητικότητα, το brain drain και η γήρανση του πληθυσμού δημιουργούν ένα πλέγμα προβλημάτων που απειλούν τη μακροπρόθεσμη δημογραφική σταθερότητα της χώρας.
Οι γεννήσεις παραμένουν κάτω από το όριο αντικατάστασης (κάτω από 1,5 γεννήσεις ανά γυναίκα), ενώ η αναχώρηση χιλιάδων νέων προς άλλες χώρες της Ευρώπης, συνδυαζόμενη με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, δημιουργεί ανισορροπία στη σύνθεση του πληθυσμού.
Σε πρόσφατο συνέδριο στην Αθήνα, με διοργανωτές το ελληνικό παράρτημα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος των ΗΠΑ και το Ινστιτούτο ΕΛΙΣΜΕ, παρουσιάστηκαν εναλλακτικές στρατηγικές που εφαρμόζονται στο εξωτερικό. Την παράσταση έκλεψε η παρουσία του Ούγγρου πρέσβη στην Αθήνα, Sandor Zsolt, ο οποίος περιέγραψε αναλυτικά τις πολιτικές της κυβέρνησης της Ουγγαρίας για τη στήριξη της γεννητικότητας και την αποτροπή της παράτυπης μετανάστευσης.
Η ουγγρική στρατηγική περιλαμβάνει οικονομικά κίνητρα για την τεκνοποίηση, όπως άτοκα δάνεια, επιδόματα, φορολογικές ελαφρύνσεις και άλλες ενισχύσεις, οι οποίες εφαρμόζονται σε συνδυασμό με αυστηρή φύλαξη των συνόρων, που –σύμφωνα με τις ουγγρικές αρχές– έχει περιορίσει αισθητά τις παράτυπες εισόδους.
Σε αντίθεση με την Ουγγαρία, η ελληνική πολιτεία δεν εφαρμόζει αντίστοιχα κίνητρα για την ενίσχυση της γονιμότητας του αυτόχθονου πληθυσμού. Τα επιδόματα χαρακτηρίζονται περιορισμένα και αποσπασματικά, με τη γενικότερη κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα να καθιστά τη δημιουργία οικογένειας για πολλούς πολίτες ιδιαίτερα δύσκολη.
Παράλληλα, επισημαίνεται ότι η δημογραφική ενίσχυση μέσω αλλοδαπού πληθυσμού αντιμετωπίζεται ως εναλλακτική λύση από μερίδα του πολιτικού συστήματος, κάτι που εντάσσεται στον ευρύτερο ευρωπαϊκό σχεδιασμό για τη διαχείριση των πληθυσμιακών μεταβολών.
Η μεταναστευτική πολιτική της Ελλάδας παραμένει σε μεγάλο βαθμό εναρμονισμένη με τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η χώρα, ωστόσο, συνεχίζει να βρίσκεται στο επίκεντρο των μεταναστευτικών ροών, γεγονός που δημιουργεί ανησυχίες τόσο για τη διαχειριστική ικανότητα του κρατικού μηχανισμού όσο και για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη δημογραφική και κοινωνική δομή.
Η σύγκριση με ευρωπαϊκά παραδείγματα –όπως η Ουγγαρία– αναδεικνύει πιθανές εναλλακτικές στρατηγικές, οι οποίες προς το παρόν δεν έχουν υιοθετηθεί από την ελληνική πλευρά. Το ζήτημα παραμένει ανοιχτό για δημόσια διαβούλευση και περαιτέρω αξιολόγηση.
Το τέλος της Ευρώπης με συνταγή Καλέργη
Η πρόσφατη απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει στη νομιμοποίηση περίπου 300.000 μεταναστών επανέφερε στο δημόσιο διάλογο τους προβληματισμούς γύρω από τη μετανάστευση, το δημογραφικό και την πολιτισμική ταυτότητα της χώρας. Παράλληλα, έφερε στην επιφάνεια για ακόμη μια φορά τη συζήτηση γύρω από τη λεγόμενη “θεωρία Καλέργη” — μια ιδέα που, αν και χρονολογείται από τις αρχές του 20ού αιώνα, τροφοδοτεί μέχρι σήμερα πολιτικές ερμηνείες, ενστάσεις και αντιπαραθέσεις.
Ο Ρίχαρντ φον Κούντενχοβε-Καλέργη, γιος Αυστριακού διπλωμάτη και Ιαπωνέζας μητέρας, ήταν από τους πρώτους στοχαστές που υποστήριξαν την ιδέα μιας ενοποιημένης Ευρώπης, σε μια εποχή που η ήπειρος δοκιμαζόταν από εθνικισμούς και πολέμους. Ίδρυσε την κίνηση «Πανευρώπη» το 1926, οραματιζόμενος έναν ευρωπαϊκό χώρο χωρίς σύνορα και συγκρούσεις. Ωστόσο, στο έργο του «Πρακτικός Ιδεαλισμός», διατύπωσε την άποψη ότι στο μέλλον οι εθνικές ταυτότητες και οι φυλές θα υποχωρήσουν μπροστά στη δημιουργία μιας μικτής, πολυφυλετικής κοινωνίας — κάτι που πολλοί σύγχρονοι αναλυτές θεωρούν ως αφετηρία της θεωρίας μιας οργανωμένης “αντικατάστασης πληθυσμών”.
Η θεωρία Καλέργη επανήλθε στο προσκήνιο τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς η Ευρώπη αντιμετωπίζει εντεινόμενες μεταναστευτικές πιέσεις. Στη ρητορική αρκετών σχολιαστών και πολιτικών, κυρίως από τον χώρο της λαϊκής ή εθνοκεντρικής δεξιάς, η αθρόα είσοδος μεταναστών από την Ασία και την Αφρική δεν θεωρείται απλώς μια κοινωνική και οικονομική πρόκληση, αλλά μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου για την αλλοίωση των ευρωπαϊκών ταυτοτήτων.
Σύμφωνα με την οπτική αυτή, δεν πρόκειται για απλές πληθυσμιακές μετακινήσεις, αλλά για μια συντεταγμένη πολιτική, που υποστηρίζεται θεσμικά και πολιτικά, με στόχο την υποκατάσταση των γηγενών πληθυσμών. Φέρνουν ως παράδειγμα δηλώσεις και πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις κατευθύνσεις του ΟΗΕ για την αντιμετώπιση της γήρανσης του ευρωπαϊκού πληθυσμού, ακόμη και την ύπαρξη του Ευρωπαϊκού Βραβείου Καλέργη, που απονέμεται σε πρόσωπα που προωθούν την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Πολλοί βλέπουν στη σημερινή μετανάστευση τη φυσική συνέχεια μιας παλαιότερης “πρόβλεψης” που αποκτά χαρακτηριστικά πολιτικής εφαρμογής.
Στην Ελλάδα, η κατάσταση είναι ιδιαιτέρως ευαίσθητη. Η χώρα, με πληθυσμό περίπου 10 εκατομμυρίων και με συντελεστή γεννητικότητας κάτω από 1,5 γεννήσεις ανά γυναίκα, εμφανίζει έντονη πληθυσμιακή κάμψη. Ταυτόχρονα, βρίσκεται στις πρώτες θέσεις στην ΕΕ σε αναλογία αιτούντων άσυλο ανά 1.000 κατοίκους, ξεπερνώντας χώρες όπως η Ιταλία ή η Γερμανία, παρά τη μικρότερη γεωγραφική και οικονομική της εμβέλεια.
Η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η νομιμοποίηση δεκάδων χιλιάδων μεταναστών θα επιλύσει ζητήματα αγοράς εργασίας και θα ενισχύσει το δημογραφικό ισοζύγιο. Οι επικριτές της, ωστόσο, εκφράζουν έντονη ανησυχία. Υποστηρίζουν ότι η εθνική ταυτότητα υπονομεύεται, ότι η κοινωνική συνοχή κινδυνεύει και ότι, με την πολιτική αυτή, η χώρα μετατρέπεται σταδιακά σε χώρο με διαφορετικά πληθυσμιακά, πολιτισμικά και θρησκευτικά χαρακτηριστικά από αυτά που ιστορικά τη διαμόρφωσαν.
Αν και πολλοί ειδικοί απορρίπτουν τη “θεωρία Καλέργη” ως συνωμοσιολογία χωρίς επιστημονική βάση, το ερώτημα παραμένει υπαρκτό για μεγάλα τμήματα της κοινωνίας: η Ευρώπη και ειδικά η Ελλάδα ακολουθούν μια αναγκαστική πορεία δημογραφικής προσαρμογής ή πρόκειται για στρατηγική αλλοίωσης πληθυσμών με πολιτισμικό και γεωπολιτικό βάθος;
Ανεξαρτήτως προθέσεων και ιδεολογικών ερμηνειών, το φαινόμενο της μαζικής μετανάστευσης και η υπογεννητικότητα αποτελούν ταυτόχρονα πρόκληση, απειλή και ευθύνη. Το πώς θα το διαχειριστεί κάθε χώρα, και ειδικά η Ελλάδα με την ιστορική και γεωγραφική της ιδιομορφία, δεν είναι απλώς θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή οικονομικών αναγκών, αλλά ζήτημα ταυτότητας, εθνικής στρατηγικής και πολιτικού ρεαλισμού.
Ο Ρίχαρντ Καλέργη, αν ζούσε σήμερα, ίσως έβλεπε την Ευρώπη να βαδίζει –θεληματικά ή αθέλητα– προς μια πραγματικότητα που ο ίδιος απλώς προέβλεψε ως σενάριο. Το αν αυτό είναι όραμα ή εφιάλτης, εξαρτάται πλέον από το ποιος το διαβάζει και ποιος αποφασίζει.
Πηγή:https://newsprime.gr/i-dimografika-eskemmeni-aftoktonia-tis-elladas/ -Posted by Anexartitos.Ta.Neα
Αν θέλετε να μαθαίνετε παράλληλα όσα σημαντικά διαδραματίζονται στα ελληνικά και ξένα media κάντε like στην σελίδα στο Facebook πατώντας εδώ.click here
Δημοσίευση σχολίου
.Τα σχόλια υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο.
. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
. Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
. Συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και greeklish αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές και μόνον αυτούς.
. Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
. Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
. Περισσότερα στους όρους χρήσης.. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου