Η στρατιωτική αφύπνιση των μεγάλων δυνάμεων και η ελληνική πρόκληση: θα ετοιμαστεί ή θα μείνει θεατής; Από τον διπλωματικό πόλεμο στις τεθωρακισμένες αποφάσεις – Η Ευρώπη καλείται να επιλέξει. Η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, αλλά προειδοποιεί – και η Ελλάδα το θυμάται ή το αγνοεί...
του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου
Ο πλανήτης δείχνει να προετοιμάζεται για σύγκρουση, με τις μεγάλες δυνάμεις να εντείνουν τη στρατιωτική τους ρητορική και να αυξάνουν τις εξοπλιστικές τους δαπάνες — εικόνα που θυμίζει προπολεμική περίοδο, όπως πριν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τραμπ, Πιστόριους, Μακρόν, Charles Michel, Αγγλία: Πέντε φωνές, με στρατιωτική αφύπνιση
Τραμπ προς Πούτιν: Τελεσίγραφο 50 ημερών
Ο Αμερικανός πρόεδρος έδωσε διορία 50 ημερών στη Ρωσία για συμφωνία ειρήνης στην Ουκρανία.
Απειλεί με δασμούς 100% στα ρωσικά προϊόντα και δευτερογενείς κυρώσεις σε χώρες που συνεργάζονται με τη Μόσχα.
Υποσχέθηκε πυραύλους Patriot και προηγμένα οπλικά συστήματα στο ΝΑΤΟ, με το κόστος να καλύπτεται από τους Ευρωπαίους συμμάχους.
Ντόναλντ Τραμπ προχώρησε σε μια σκληρή διπλωματική κίνηση, δίνοντας στον Βλαντίμιρ Πούτιν τελεσίγραφο 50 ημερών για να επιτευχθεί συμφωνία ειρήνης στην Ουκρανία
Τι άλλο περιλαμβάνει το τελεσίγραφο:
Δευτερογενείς κυρώσεις σε χώρες που συνεργάζονται με τη Ρωσία, ειδικά στον τομέα της ενέργειας
Πίεση στους Ευρωπαίους συμμάχους να καλύψουν το κόστος των εξοπλισμών
Ο Τραμπ εμφανίστηκε απογοητευμένος από τον Πούτιν, λέγοντας:
«Μιλάει γλυκά και το βράδυ βομβαρδίζει τους πάντες»
Η δήλωση έγινε παρουσία του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, στο Οβάλ Γραφείο, και συνοδεύτηκε από προαναγγελία στρατιωτικής ενίσχυσης ύψους $10 δισ. προς την Ουκρανία
Πιστόριους: «Οι στρατιώτες μας είναι έτοιμοι να σκοτώσουν Ρώσους»
Ο Γερμανός Υπουργός Άμυνας δήλωσε πως οι στρατιώτες της χώρας είναι έτοιμοι να εμπλακούν σε μάχη με Ρώσους, αν υπάρξει επίθεση σε κράτος του ΝΑΤΟ.
Η δήλωση χαρακτηρίστηκε από τη ρωσική πλευρά ως ρητορική Δ’ Ράιχ, προκαλώντας οργισμένες αντιδράσεις.
Παράλληλα, η Γερμανία ζητά από τις ΗΠΑ πυραύλους μεγάλης εμβέλειας και συστήματα Patriot για ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας.
Μακρόν: «Για να είμαστε ελεύθεροι, πρέπει να μας φοβούνται»
Η Γαλλία αυξάνει τις στρατιωτικές της δαπάνες κατά €6,5 δισ., φτάνοντας τα €64 δισ. ετησίως.
Ο Μακρόν ξεκινά στρατηγικό διάλογο για το πυρηνικό οπλοστάσιο της Γαλλίας, ως εγγύηση ευρωπαϊκής ασφάλειας.
Προειδοποιεί ότι η ειρήνη στην Ευρώπη εξαρτάται από τις σημερινές αποφάσεις, ενώ η ΕΕ πρέπει να είναι έτοιμη για εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ.
Αγγλία: Στρατιωτική ετοιμότητα και αποκλεισμός από ευρωπαϊκά εξοπλιστικά
Το Ηνωμένο Βασίλειο αποκλείεται από το νέο ευρωπαϊκό ταμείο εξοπλισμών ύψους €150 δισ., λόγω έλλειψης συμφωνίας ασφάλειας με την ΕΕ.
Παράλληλα, η Αγγλία ενισχύει τη στρατιωτική της παρουσία μέσω ΝΑΤΟ και συμμετέχει σε συμμαχίες για την Ουκρανία.
Βρετανικές εταιρείες όπως η BAE Systems και η Babcock παραμένουν ενεργές στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, αλλά με περιορισμούς.
Οι θέσεις του Charles Michel
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Charles Michel, παρουσίασε έναν πολυεπίπεδο σχεδιασμό για το μέλλον της ΕΕ, με έμφαση στην άμυνα, την οικονομία και τη γεωπολιτική ισχύ:
Ασφάλεια & Άμυνα
Τόνισε την ανάγκη για ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής ετοιμότητας και ανάπτυξη της βιομηχανικής βάσης στον τομέα της άμυνας. Αναγνώρισε ότι το ΝΑΤΟ παραμένει θεμελιώδης πυλώνας, αλλά η ΕΕ πρέπει να αναλάβει αυξημένη ευθύνη στην κοινή άμυνα.
Γεωπολιτικές προκλήσεις
Επανέλαβε την απόλυτη στήριξη στην Ουκρανία, θεωρώντας την αντιπαράθεση ως δοκιμασία των ευρωπαϊκών αξιών.
Καταδίκασε τις επιθέσεις κατά ισραηλινών πολιτών, ζητώντας στενότερο συντονισμό με τις ΗΠΑ για την ασφάλεια στη Μέση Ανατολή.
Οικονομική στρατηγική
Υπογράμμισε την ανάγκη για εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς και ενίσχυση της κεφαλαιαγοράς ως πυλώνες ανθεκτικότητας.
Ανέδειξε τη σημασία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για καινοτομία και πράσινη ανάπτυξη.
Στρατηγική αυτονομία
Μίλησε για την ανάγκη ευρωπαϊκής κυριαρχίας και ανεξαρτησίας σε τεχνολογία, ενέργεια και άμυνα — έννοιες που συγκεντρώνουν ευρύτερη πολιτική υποστήριξη.
Προετοιμασία ή πρόκληση;
Η ρητορική και οι κινήσεις των ηγετών θυμίζουν, όπως είπαμε, τις δεκαετίες του ’30, όταν η Ευρώπη βυθιζόταν σε εξοπλισμούς και διπλωματικές ρήξεις. Ο πλανήτης δείχνει να οδεύει προς μια νέα εποχή στρατιωτικής ισορροπίας μέσω φόβου, με την ειρήνη να εξαρτάται από την ψυχραιμία και τη στρατηγική των ηγετών.
Η ερώτηση που αιωρείται: Προετοιμασία για αποτροπή ή για σύγκρουση;
Η παγκόσμια γεωπολιτική σκηνή θυμίζει επικίνδυνα τις δεκαετίες του 1930, όταν η Ευρώπη και ο κόσμος ολόκληρος βυθίζονταν σε πολιτική αστάθεια, οικονομική ανασφάλεια και στρατιωτική προετοιμασία. Τότε, η άνοδος του φασισμού, η κατάρρευση των συμμαχιών και η οικονομική κρίση του 1929 οδήγησαν σε έναν πόλεμο που κόστισε πάνω από 50 εκατομμύρια ζωές.
Σήμερα, η επιστροφή του Τραμπ, η κλιμάκωση Ρωσίας–Ουκρανίας, η σύγκρουση Ισραήλ–Ιράν, οι δασμοί 30% στην ΕΕ, και η στρατιωτικοποίηση της Ασίας δημιουργούν ένα σκηνικό προετοιμασίας για σύγκρουση, όχι απαραίτητα παγκόσμιας, αλλά σίγουρα πολυεπίπεδης.
Η Ελλάδα του Μεταξά: Προετοιμασία πριν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο
Ο Ιωάννης Μεταξάς, παρά τον αυταρχικό χαρακτήρα του καθεστώτος του, προετοίμασε την Ελλάδα σε στρατιωτικό, διπλωματικό και κοινωνικό επίπεδο:Οχύρωση: Κατασκευή της Γραμμής Μεταξά στα βόρεια σύνορα
Εξοπλισμοί: Ενίσχυση του στρατού, ναυτικού και αεροπορίας με περιορισμένους πόρους
Διπλωματία: Συμφωνίες με Τουρκία, Βαλκανικά κράτη, παρακολούθηση Ιταλίας και Γερμανίας.
Κοινωνική συνοχή: Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (ΕΟΝ), λόγοι εμψύχωσης, κοινωνικά μέτρα
Οικονομική αυτάρκεια: Καλλιέργεια γης, περιορισμός εισαγωγών, προστασία νομίσματος
Η Ελλάδα του Μεταξά, παρά τις ελλείψεις, αντιστάθηκε στην Ιταλία το 1940 και αποτέλεσε το πρώτο σύμμαχο που νίκησε τις δυνάμεις του Άξονα.
Το 2025 - Προετοιμασία ή αδράνεια;
Σήμερα, η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα πολύπλοκο γεωπολιτικό περιβάλλον:Ενίσχυση εξοπλισμών: Rafale, F-35, υποβρύχια, drones – στρατιωτική αναβάθμιση.
Συμμαχίες: Συνεργασία με Ισραήλ, Ινδία, ΗΑΕ, ΗΠΑ – αλλά χωρίς σαφή στρατηγική πυξίδα.
Διπλωματική αδράνεια: Απουσία πρωτοβουλιών σε κρίσεις όπως η Γάζα, η Συρία, το Ιράν.
Οικονομική ευθραυστότητα: Εξάρτηση από ΕΕ, φόβοι για δασμούς, ενεργειακή αστάθεια.
Η Ελλάδα δεν έχει ακόμη διαμορφώσει ενιαία στρατηγική απέναντι στις γεωπολιτικές μεταβολές. Αντίθετα, αντιδρά αποσπασματικά, χωρίς το βάθος και την ετοιμότητα που επέδειξε το 1940.Ο πλανήτης προετοιμάζεται, εμεις ;
Η ιστορία δείχνει ότι οι μεγάλες συγκρούσεις δεν ξεκινούν ξαφνικά. Προετοιμάζονται μέσα από ρητορικές, στρατιωτικές κινήσεις, οικονομικούς πολέμους και διπλωματικές αποτυχίες. Το 2025 έχει όλα τα συστατικά μιας τέτοιας προετοιμασίας.
Η Ελλάδα του Μεταξά, με όλα τα σκοτεινά της σημεία, προετοιμάστηκε μεθοδικά. Η σημερινή Ελλάδα, παρά τις τεχνολογικές δυνατότητες και τις διεθνείς σχέσεις, δεν έχει ακόμη αποφασίσει αν θέλει να είναι παρατηρητής ή πρωταγωνιστής.
«Το 1940, η Ελλάδα είπε “όχι” στην υποταγή. Το 2025, θα πει “ναι” στην ετοιμότητα;»
Η Τουρκία ως περιφερειακή δύναμη – Ανατροπή ισορροπιών και στρατηγική διείσδυση
Η Τουρκία του 2025 εμφανίζεται ως πολυδιάστατος γεωπολιτικός παίκτης, με στρατηγική που συνδυάζει στρατιωτική ισχύ, ενεργειακή διπλωματία και πολιτισμική επιρροή. Η Άγκυρα επιδιώκει να εδραιώσει την παρουσία της σε κρίσιμες περιοχές, από τον Καύκασο και τη Μέση Ανατολή έως τη Βόρεια Αφρική και τα Βαλκάνια.
Δορυφορική στρατηγική & περιφερειακή επιρροή
Δημιουργία δικτύου δορυφορικών κρατών (Αζερμπαϊτζάν, Σομαλία, Λιβύη, Κατάρ)
Ενίσχυση μέσω στρατιωτικών βάσεων, εξοπλισμών και εκπαιδεύσεων
Προώθηση του τουρκικού πολιτισμού και γλώσσας μέσω TIKA και Yunus Emre
Στρατιωτική αναβάθμιση & τεχνολογική ισχύς
Εξαγωγή drones (Bayraktar TB2) και στρατιωτικού εξοπλισμού σε συμμαχικά κράτη
Ανάπτυξη του προγράμματος MİLDEN για υποβρύχια νέας γενιάς
Συμμετοχή σε πολεμικές επιχειρήσεις (Ναγκόρνο-Καραμπάχ, Συρία, Λιβύη)
Ενεργειακή διπλωματία & γεωοικονομία
Συνεργασία με Αζερμπαϊτζάν μέσω TANAP και BTC για φυσικό αέριο και πετρέλαιο
Διεκδίκηση θαλάσσιων ζωνών μέσω του τουρκολιβυκού μνημονίου
Υποβολή θαλάσσιου χωροταξικού χάρτη στην UNESCO, αμφισβητώντας την ελληνική ΑΟΖ
Αναθεωρητισμός & γεωπολιτική πίεση
Ενίσχυση παρουσίας στη Συρία με στόχο συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας
Διπλωματική πίεση στην UNESCO και διεθνή φόρα για νομιμοποίηση αξιώσεων
Στρατηγική «Γαλάζιας Πατρίδας» για έλεγχο Αιγαίου και Ανατολικής Μεσογείου
Ειρήνη υπό απειλή – Η Ελλάδα σε σταυροδρόμι επιλογών
Η Ελλάδα ακολουθεί σε μεγάλο βαθμό τις ευρωπαϊκές γραμμές ασφάλειας και άμυνας, αλλά υπάρχουν και σημαντικές αποκλίσεις ή ιδιαιτερότητες που αξίζει να επισημανθούν:
Σημεία σύγκλισης με την ευρωπαϊκή στρατηγική
Συμμετοχή στην PESCO (Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία): Η Ελλάδα είναι από τις πιο ενεργές χώρες, ηγείται σε προγράμματα όπως η θαλάσσια επιτήρηση, η κυβερνοάμυνα και η εκπαίδευση χειριστών ελικοπτέρων.
Στρατηγείο Λάρισας: Ένα από τα πέντε Επιχειρησιακά Στρατηγεία της ΕΕ, διαθέσιμο για αποστολές διαχείρισης κρίσεων.
Συμμετοχή σε αποστολές της ΚΠΑΑ: Η Ελλάδα συμμετέχει σε τουλάχιστον 8 αποστολές της ΕΕ, όπως EUFOR Althea, EUAM Ukraine, EUNAVFOR Atalanta.
Ατζέντα 2030 & “Ασπίδα του Αχιλλέα”: Σύγχρονη στρατηγική μεταρρύθμιση με έμφαση στην τεχνολογική αναβάθμιση, την αμυντική καινοτομία και την στρατηγική αυτονομία.
Ενεργοποίηση ρήτρας διαφυγής: Η Ελλάδα πέτυχε εξαίρεση αμυντικών δαπανών από τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ, εξασφαλίζοντας 500 εκατ. ευρώ επιπλέον για άμυνα το 2026.
Σημεία απόκλισης ή ιδιαιτερότητας
Διπλωματική αδράνεια: Παρά τη στρατιωτική ετοιμότητα, η Ελλάδα δεν έχει αναλάβει πρωτοβουλίες σε κρίσεις όπως η Γάζα, η Συρία ή το Ιράν, σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή στρατηγική εξωτερικής δράσης.
Επιφυλακτικότητα στη χρηματοδότηση: Η Ελλάδα αρνήθηκε να αντλήσει κονδύλια από τα Ταμεία Συνοχής για αμυντικά προγράμματα, ζητώντας εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης.
Αμυντικές επενδύσεις κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο: Η Ελλάδα ξεκινά από 13% (έναντι στόχου 20%) στις αμυντικές επενδύσεις, αλλά αναμένεται να καλύψει το κενό μέσω αναβαθμίσεων.
Απουσία ενιαίας στρατηγικής πυξίδας: Παρά τις συνεργασίες με Ισραήλ, ΗΠΑ, Ινδία, δεν υπάρχει συνολική στρατηγική εναρμονισμένη με την ΕΕ, όπως ζητά η στρατηγική πυξίδα του Charles Michel.
Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες άμυνας και ασφάλειας, αλλά δεν έχει ακόμη εναρμονίσει πλήρως τη στρατηγική της με τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες. Η πρόκληση είναι να μεταβεί από αμυντική ετοιμότητα σε γεωπολιτική πρωτοβουλία.
Το κρίσιμο ερώτημα για την Ελλάδα δεν είναι μόνο πώς αμύνεται, αλλά πώς ορίζει τη θέση της σε έναν αναδιαμορφωμένο γεωπολιτικό χάρτη. Αν το 2025 είναι προοίμιο νέας αστάθειας, τότε η χώρα καλείται να γίνει παράγοντας ισορροπίας με στρατηγική οντότητα, όχι απλώς προκεχωρημένο φυλάκιο της Δύσης.
Να είναι η στρατηγική η φωνή της λογικής — όχι η πρόβα μιας σύγκρουσης
Σε μια εποχή όπου οι λέξεις αποκτούν ξανά εκρηκτικό βάρος και οι κινήσεις των ηγετών θυμίζουν προπολεμικές χορογραφίες, ας είναι η Ιστορία ο σύμβουλος κι όχι η υπενθύμιση της φρίκης.
Η ευχή είναι να νικήσει η αποτροπή την πρόκληση, η λογική τον παρορμητισμό και η διπλωματία τη στρατιωτική υπεροψία. Να μη γίνουν οι στρατηγικές πυξίδες σχέδια επί χάρτου μάχης, αλλά ορίζοντες συνεργασίας και ασφάλειας.
Γιατί αν το 2025 είναι έτος δοκιμασίας, ας μην γίνει η αρχή της επανάληψης — αλλά το σημείο αλλαγής πορείας.
Ειρήνη δεν σημαίνει απουσία σύγκρουσης. Σημαίνει παρουσία σοφίας πριν καν αυτή χρειαστεί.
Ας ευχηθούμε τα λόγια να μη μετατραπούν σε τραγωδίες, και η Ελλάδα — όπως και η Ευρώπη — να επιλέξει ρόλο δημιουργού σταθερότητας, όχι επιζήσαντα της επόμενης κρίσης.
Μείνετε μπροστά στις εξελίξεις — κάντε Like στο Facebook
Από το newsroom του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου
-Posted by Anexartitos.Ta.Neα
Αν θέλετε να μαθαίνετε παράλληλα όσα σημαντικά διαδραματίζονται στα ελληνικά και ξένα media κάντε like στην σελίδα στο Facebook πατώντας εδώ.click here
Δημοσίευση σχολίου
.Τα σχόλια υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο.
. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
. Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
. Συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και greeklish αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές και μόνον αυτούς.
. Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
. Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
. Περισσότερα στους όρους χρήσης.. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου