Η ελληνική αγορά ακινήτων το 2025 βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι...
της Πηνελόπης Μπουρινέζου
Οι τιμές συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, η προσφορά παραμένει περιορισμένη και η ζήτηση ενισχύεται από τουριστικές, επενδυτικές και κοινωνικές πιέσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, ομάδες όπως οι φοιτητές, οι εκπαιδευτικοί και οι στρατιωτικοί αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες στην εξασφάλιση αξιοπρεπούς και προσιτής στέγης.
Η νέα πραγματικότητα της αγοράς
Οι τιμές πώλησης κατοικιών αυξήθηκαν κατά 9,7% σε σχέση με το 2024, ενώ τα ενοίκια σημείωσαν άνοδο 7,2% ετησίως. Η τουριστική πίεση, η βραχυχρόνια μίσθωση και η περιορισμένη κατασκευαστική δραστηριότητα εντείνουν το πρόβλημα της προσιτής στέγης. Παράλληλα, η τεχνολογία, η βιωσιμότητα και η γεωπολιτική αστάθεια επηρεάζουν βαθιά την αξία και τη λειτουργικότητα των ακινήτων.
Φοιτητές: Η στέγαση ως εμπόδιο στην εκπαίδευση
Η φοιτητική στέγη έχει μετατραπεί σε γρίφο. Οι εστίες δεν επαρκούν, ενώ οι τιμές στις πανεπιστημιακές περιοχές αυξάνονται ραγδαία. Πολλοί φοιτητές αναγκάζονται να συγκατοικούν, να μετακινούνται καθημερινά από μακρινές περιοχές ή να εγκαταλείπουν την επιλογή σπουδών λόγω κόστους. Η αναμονή για τις βάσεις εισαγωγής δημιουργεί προσωρινή «έκρηξη» στη ζήτηση, με ιδιοκτήτες να ανεβάζουν τις τιμές.
Εκπαιδευτικοί: Διορισμός χωρίς στέγη
Οι δάσκαλοι και καθηγητές που διορίζονται σε νησιά ή τουριστικές περιοχές συχνά βρίσκονται αντιμέτωποι με την αδυναμία εύρεσης κατοικίας. Το φαινόμενο των εξώσεων κατά τους θερινούς μήνες λόγω Airbnb είναι πλέον συχνό. Η Πολιτεία εξετάζει μέτρα όπως στεγαστικό επίδομα, συνεργασίες με δήμους και αξιοποίηση δημοσίων κτιρίων για προσωρινή φιλοξενία.
Στρατιωτικοί: «Ένα κλειδί σε κάθε μετάθεση»
Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας υλοποιεί πρόγραμμα ανέγερσης 5.000 κατοικιών έως το 2030, με στόχο κάθε στρατιωτικός να έχει πρόσβαση σε στέγη όπου υπηρετεί. Οι πρώτες μονάδες κατασκευάζονται σε Θράκη, Δωδεκάνησα και Βόρειο Αιγαίο. Η στέγαση θεωρείται πλέον κρίσιμος παράγοντας για την προσέλκυση και διατήρηση προσωπικού στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Η ανάγκη για νέα πολιτική στέγασης
Η κατοικία δεν είναι απλώς οικονομικό αγαθό — είναι κοινωνικό δικαίωμα. Η Πολιτεία καλείται να αναπτύξει ένα πολυεπίπεδο σχέδιο που θα περιλαμβάνει:
Κοινωνική κατοικία για ευάλωτες ομάδες
Φορολογικά κίνητρα για ιδιοκτήτες που μισθώνουν σε δημόσιους υπαλλήλους
Ενίσχυση της φοιτητικής εστίασης και συνεργασία με πανεπιστήμια
Αξιοποίηση κενών ή εγκαταλελειμμένων κτιρίων
Ρύθμιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης σε περιοχές υψηλής πίεσης
Η μάχη για στέγη δεν αφορά μόνο τα τετραγωνικά. Αφορά την ισότητα στην πρόσβαση, την ποιότητα ζωής και την κοινωνική συνοχή. Αν η Ελλάδα θέλει να κρατήσει τους νέους της, να στηρίξει τους εκπαιδευτικούς της και να τιμήσει τους στρατιωτικούς της, οφείλει να επαναπροσδιορίσει τη σχέση της με την κατοικία.
Η κατοικία δεν είναι πολυτέλεια, είναι θεμέλιο προσωπικής αξιοπρέπειας και κοινωνικής ισότητας. Σε μια εποχή που τα ενοίκια ανεβαίνουν, οι ευκαιρίες στενεύουν και η καθημερινότητα γίνεται όλο και πιο απαιτητική, η Πολιτεία και η αγορά καλούνται να συνεργαστούν για μια νέα προσέγγιση στη στέγαση.
Από τους φοιτητές που ξεκινούν με όνειρα, μέχρι τους δασκάλους που υπηρετούν σε απομακρυσμένες γωνιές της χώρας και τους στρατιωτικούς που μετακινούνται ανά την Ελλάδα, η ανάγκη για σταθερό, ασφαλές και προσιτό σπίτι γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ.
Η Ελλάδα μπορεί — και πρέπει — να επενδύσει όχι μόνο σε τετραγωνικά, αλλά σε κοινωνική συνοχή, ισότιμη πρόσβαση και ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Η αθέατη όψη της ελληνικής αγοράς ακινήτων που αφορά χιλιάδες μικροϊδιοκτήτες.
Γιατί πολλοί δεν νοικιάζουν τα ακίνητά τους:
ΕΝΦΙΑ & φορολογική επιβάρυνση: Για πάνω από μια δεκαετία, πολλοί έχουν πληρώσει χιλιάδες ευρώ για ακίνητα που δεν τους αποφέρουν έσοδα.
Κόστος επισκευής & συντήρησης: Το να καταστήσεις ένα ακίνητο λειτουργικό (ηλεκτρολογικά, υδραυλικά, κουφώματα, θέρμανση κ.λπ.) μπορεί να κοστίσει €10.000–€40.000 και συχνά απαιτεί "μαύρη" εργασία.
Ανασφάλεια ιδιοκτησίας: Νομικό πλαίσιο που δεν προστατεύει επαρκώς σε περιπτώσεις κακοπληρωτών ή ζημιών.
Φόβος χαμηλής απόδοσης: Ενοίκια που δεν καλύπτουν ούτε τα πάγια, πόσο μάλλον επισκευές και φόρους.
Βραχυχρόνια μίσθωση: Πολλοί προτιμούν να μην νοικιάσουν καθόλου ή να στραφούν στην Airbnb, ειδικά σε τουριστικές περιοχές.
Έτσι, μεγάλο μέρος του στεγαστικού αποθέματος παραμένει κλειστό και ανενεργό, ενώ οι τιμές ανεβαίνουν και η ζήτηση δεν καλύπτεται. Δηλαδή έχουμε σπίτια — αλλά δεν έχουμε στέγη.
Αν η Πολιτεία θέλει να κινητοποιήσει αυτό το "παγωμένο" απόθεμα κατοικιών, θα πρέπει:
Να μειώσει δραστικά τον ΕΝΦΙΑ ή να τον συνδέσει με την ενεργή χρήση του ακινήτου.
Να δώσει φορολογικά κίνητρα για ανακαινίσεις και νόμιμες εργασίες.
Να ενισχύσει την ασφάλεια του ιδιοκτήτη, όχι μόνο του ενοικιαστή.
Ο πυρήνας του πώς λειτουργεί η οικονομία σε συνθήκες πληθωριστικής πίεσης και απορρύθμισης της αγοράς.
Όταν όλα ανεβαίνουν… ανεβαίνουν όλα;
Ναι, σε επίπεδο αγοράς είναι φυσικό να βλέπουμε αύξηση και στα ενοίκια, ειδικά όταν:
Το κόστος ζωής έχει εκτοξευθεί (καύσιμα, ενέργεια, τρόφιμα).
Οι μάστορες και τα υλικά συντήρησης ακινήτων έχουν γίνει πανάκριβα.
Οι φόροι ακινήτων και οι ασφαλιστικές υποχρεώσεις δεν μειώνονται, ενώ τα έσοδα του ιδιοκτήτη εξαρτώνται από την ενοικίαση.
Είναι λοιπόν εύλογο κάποιος ιδιοκτήτης να πει: «Γιατί να κρατήσω το ενοίκιο στα ίδια επίπεδα, όταν όλα γύρω μου έχουν αυξηθεί;»
Όμως φυσικό δεν σημαίνει πάντα δίκαιο
Από την πλευρά των ενοικιαστών:
Ένας νέος, ένας φοιτητής ή ένας δημόσιος υπάλληλος δεν βλέπει αύξηση μισθού 500%.
Η σχέση εισοδήματος–στέγης έχει διαταραχθεί, με τους περισσότερους να δαπανούν άνω του 40% για ενοίκιο.
Η ανισορροπία τιμών και μισθών γεννά κοινωνικές εντάσεις, αστάθεια, αλλά και συρρίκνωση της κατανάλωσης.
Και ο ιδιοκτήτης;
Δεν είναι “αρπακτικό” επειδή προσαρμόζει την τιμή. Αν δεν καλύπτει:
Συντήρηση ακινήτου (που συχνά πληρώνεται «μαύρα»),
Ασφάλιση και φθορά,
Αντιμετώπιση απλήρωτων ενοικίων ή ζημιών,
…τότε δεν υπάρχει κίνητρο να μισθώσει καν. Αρκετοί πλέον επιλέγουν βραχυχρόνια μίσθωση αντί για μακροχρόνια, ή ακόμη και να αφήσουν το σπίτι κενό για λόγους κόστους.
Η λύση δεν έρχεται μόνο από τη “αγορά”
Χρειάζεται:
Ρύθμιση της αγοράς για τις ευάλωτες ομάδες.
Στήριξη του μικροϊδιοκτήτη, όχι μόνο του ενοικιαστή.
Κοινωνική κατοικία, φορολογικά κίνητρα και ενίσχυση προγραμμάτων όπως το «Σπίτι μου».
Η ισορροπία δεν είναι εύκολη, αλλά χωρίς πολιτική παρέμβαση, η αγορά από μόνη της δεν εξασφαλίζει το δικαίωμα στη στέγη.
Σε ένα περιβάλλον όπου όλα ανατιμώνται, η μόνη “αντιστάθμιση” που μπορεί να λειτουργήσει είναι:
Πραγματική αύξηση μισθών, όχι απλώς επιδόματα. Οι αμοιβές πρέπει να ανταποκρίνονται στο κόστος ζωής, αλλιώς η αγορά στρεβλώνεται.
Μείωση της φορολογίας στα ακίνητα, γιατί το 40–45% συνολικής επιβάρυνσης (π.χ. ΕΝΦΙΑ, φόρος εισοδήματος, τεκμήρια, εισφορές κτλ.) κάνει την ενοικίαση ή διατήρηση ακινήτου οικονομικά ασύμφορη για τους μικροϊδιοκτήτες.
Χωρίς παρεμβάσεις σε μισθούς και φορολογία, οι ιδιοκτήτες πιέζονται να ανεβάζουν τα ενοίκια και οι ενοικιαστές αδυνατούν να ανταποκριθούν. Το σύστημα έτσι λειτουργεί σαν φαύλος κύκλος.
Η κατοικία δεν είναι λογιστικό μέγεθος. Είναι ζήτημα βιωσιμότητας για όλους — και από τις δύο πλευρές.
Σε μια χώρα όπου η στέγη υπήρξε ιστορικά σύμβολο σταθερότητας και κοινωνικής ανέλιξης, σήμερα μετατρέπεται σε πεδίο ανισοτήτων και ανασφάλειας. Η άνοδος των τιμών δεν είναι απλώς στατιστική — είναι καθημερινή αγωνία για χιλιάδες πολίτες.
Απέναντι σε μια αγορά που κινείται ακατάπαυστα, η Πολιτεία δεν μπορεί να μείνει παρατηρητής. Οφείλει να αναζητήσει λύσεις που δεν θα επιβαρύνουν μονόπλευρα ούτε τους ενοικιαστές ούτε τους ιδιοκτήτες, αλλά θα αποκαταστήσουν την ισορροπία. Γιατί η κατοικία δεν είναι εμπόρευμα — είναι δικαίωμα, είναι αξιοπρέπεια.
Αν η Ελλάδα θέλει να χτίσει το μέλλον της, πρέπει να φροντίσει πρώτα απ’ όλα το θεμέλιό της... το σπίτι.
Μείνετε μπροστά στις εξελίξεις — κάντε Like στο Facebook
Από το newsroom
της Πηνελόπης Μπουρινέζου -Posted by Anexartitos.Ta.Neα
Αν θέλετε να μαθαίνετε παράλληλα όσα σημαντικά διαδραματίζονται στα ελληνικά και ξένα media κάντε like στην σελίδα στο Facebook πατώντας εδώ.click here
Δημοσίευση σχολίου
.Τα σχόλια υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο.
. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
. Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
. Συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και greeklish αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές και μόνον αυτούς.
. Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
. Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
. Περισσότερα στους όρους χρήσης.. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου