Το παραδοσιακό ελληνικό street food των τελευταίων 70 χρόνων αποκαλύπτει την ανισορροπία τιμών και μισθών που καταρρακώνει τους πολίτες...
Από τις πρώτες καντίνες της δεκαετίας του ’50 μέχρι τα σύγχρονα ψητοπωλεία, ο γύρος και το σουβλάκι έγιναν συνώνυμα της καθημερινής απόλαυσης και της προσιτής τιμής.
Για δεκαετίες, το τυλιχτό με πίτα, κρέας, πατάτες και τζατζίκι ήταν το «φαγητό του λαού» — γρήγορο, χορταστικό και οικονομικό.
Η εκτίναξη των τιμών
Το πιτόγυρο από 2,30 € έφτασε σήμερα να κοστίζει 5 € και πλέον.
Το χοιρινό, από κάτω από 3 € το κιλό πριν το 2020, σήμερα κυμαίνεται στα 7–8 €.
Το μοσχάρι, από 5,60 € το κιλό, έχει φτάσει κοντά στα 25 €, καθιστώντας το είδος πολυτελείας.
Η αύξηση αυτή δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχη άνοδο στους μισθούς. Έτσι, το πιο «λαϊκό» φαγητό κινδυνεύει να χάσει τον χαρακτήρα του ως προσιτή επιλογή για όλους.
Οι αιτίες
Αύξηση κόστους ζωοτροφών και πρώτων υλών.
Ακρίβεια στην ενέργεια και στις μεταφορές.
Εξάρτηση από εισαγωγές και διεθνείς τιμές.
Γενικότερος πληθωρισμός τροφίμων.
Κοινωνική διάσταση
Το σουβλάκι δεν είναι απλώς φαγητό· είναι πολιτισμικό σύμβολο. Η αύξηση της τιμής του γίνεται αντιληπτή από όλους και λειτουργεί σαν «βαρόμετρο» της ακρίβειας. Όταν το πιο προσιτό γρήγορο φαγητό γίνεται πολυτέλεια, αυτό σημαίνει ότι η καθημερινότητα του Έλληνα αλλάζει ριζικά.
Ο μέσος μισθός στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία αυξήθηκε μόλις κατά ~7%, ενώ οι τιμές βασικών αγαθών (όπως κρέας, λάδι, ψωμί) εκτοξεύτηκαν κατά 100–300%. Αν οι μισθοί ακολουθούσαν την αγορά, από τα περίπου 1.000 € σήμερα θα έπρεπε να βρίσκονται στις 3.500–4.000 € για να διατηρηθεί η ίδια αγοραστική δύναμη.
Μισθοί vs Ακρίβεια
Μέσος μισθός 2015–2025: Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Εργασίας ΓΣΕΕ και πρόσφατες εκθέσεις, οι πραγματικοί μισθοί στην Ελλάδα έχουν μειωθεί κατά περίπου 33% από το 2009 έως το 2024, ενώ την τελευταία εξαετία αυξήθηκαν μόλις 7%, έναντι 19% στην Ευρωζώνη.
Σημερινή εικόνα: Οι περισσότεροι εργαζόμενοι λαμβάνουν 1.000–1.200 €, με κυβερνητικό στόχο να φτάσει ο μέσος μισθός στα 1.500 € έως το 2027.
Τιμές αγαθών:
Χοιρινό: από <3 € το κιλό πριν το 2020 → σήμερα 7–8 €.
Μοσχάρι: από 5,60 € το κιλό → σήμερα κοντά στα 25 €.
Πιτόγυρο: από 2,30 € → σήμερα 5 €+.
Ανισορροπία: Οι τιμές αυξήθηκαν κατά 150–350%, ενώ οι μισθοί μόλις κατά 7%.
Πού θα έπρεπε να είναι οι μισθοί
Αν οι μισθοί ακολουθούσαν την ίδια πορεία με τις τιμές:
Από 1.000 € μέσο μισθό, θα έπρεπε να βρίσκονται στις 3.500–4.000 €.
Αυτό θα εξασφάλιζε ότι ο πολίτης θα μπορούσε να αγοράζει την ίδια ποσότητα αγαθών όπως πριν το 2020.
Η σύγκριση δείχνει ξεκάθαρα ότι η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων έχει καταρρεύσει. Η αδράνεια του κράτους και η στασιμότητα των μισθών οδηγούν σε έναν «εξευτελισμό» της καθημερινότητας: το πιο λαϊκό φαγητό, το σουβλάκι, γίνεται δείκτης κοινωνικής ανισότητας.
Η αδράνεια του κράτους
Παρά την εκτίναξη των τιμών, η κρατική παρέμβαση παραμένει περιορισμένη. Η κυβέρνηση δεν έχει προχωρήσει σε ουσιαστικά μέτρα για την προστασία της αγοραστικής δύναμης των πολιτών.
Ανεπαρκής έλεγχος τιμών: Οι αυξήσεις περνούν χωρίς ουσιαστική εποπτεία.
Στασιμότητα μισθών: Δεν υπάρχει πολιτική που να εξισορροπεί το χάσμα με το κόστος ζωής.
Αίσθημα εγκατάλειψης: Οι πολίτες βιώνουν την ακρίβεια ως «εξευτελισμό» που καταρρακώνει την καθημερινότητά τους.
Η αδράνεια αυτή ενισχύει την κοινωνική δυσαρέσκεια και δημιουργεί την αίσθηση ότι το κράτος παρακολουθεί παθητικά έναν εξελισσόμενο οικονομικό στραγγαλισμό.
Παρά την εκρηκτική αύξηση τιμών και τη συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης, η κοινωνική αντίδραση παραμένει περιορισμένη. Οι πολίτες βιώνουν καθημερινά την ακρίβεια, αλλά συχνά δεν κινητοποιούνται δυναμικά.
Κούραση και απογοήτευση: Μετά από χρόνια κρίσεων, πολλοί αισθάνονται ότι δεν μπορούν να αλλάξουν τίποτα.
Καθημερινή πίεση: Η προσπάθεια να «βγει ο μήνας» αφήνει ελάχιστο περιθώριο για συλλογική δράση.
Έλλειψη εμπιστοσύνης: Η αίσθηση ότι οι θεσμοί δεν θα ακούσουν ή δεν θα αλλάξουν την κατάσταση αποθαρρύνει τον κόσμο.
Ατομική προσαρμογή: Οι πολίτες περιορίζουν την κατανάλωση ή στρέφονται σε φθηνότερες λύσεις αντί να οργανωθούν συλλογικά.
Η αδράνεια αυτή λειτουργεί καταστολικά: αντί να οδηγεί σε διεκδικήσεις, οδηγεί σε σιωπηλή αποδοχή ενός «εξευτελισμού» που καταρρακώνει την καθημερινότητα.
Πιθανές λύσεις αλλαγής
Για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση, χρειάζεται αλλαγή στον τρόπο που οι πολίτες και η κοινωνία συνολικά αντιδρούν:
Συλλογική δράση: Ενίσχυση καταναλωτικών ενώσεων και συλλογικών πρωτοβουλιών που πιέζουν για έλεγχο τιμών.
Διαφάνεια και ενημέρωση: Συνεχής πληροφόρηση για το πώς διαμορφώνονται οι τιμές και ποιοι παράγοντες τις επηρεάζουν.
Διεκδίκηση μισθολογικής προσαρμογής: Σύνδεση μισθών με τον πληθωρισμό ώστε να μην χάνεται η αγοραστική δύναμη.
Αλλαγή καταναλωτικών συνηθειών: Στροφή σε εναλλακτικές επιλογές και στήριξη τοπικών παραγωγών για μείωση εξάρτησης από εισαγωγές.
Πολιτική πίεση: Απαίτηση για ουσιαστικά μέτρα από την κυβέρνηση, όχι απλή παρακολούθηση της ακρίβειας.
Ο γύρος και το σουβλάκι, σύμβολα της ελληνικής καθημερινότητας, αποκαλύπτουν σήμερα το βαθύτερο πρόβλημα: την ανισορροπία τιμών και μισθών, την αδράνεια του κράτους και την καταστολική σιωπή των πολιτών.
Η αλλαγή δεν μπορεί να έρθει μόνο «από πάνω»· χρειάζεται συλλογική αφύπνιση και διεκδίκηση, ώστε το πιο λαϊκό φαγητό να μην γίνει δείκτης κοινωνικής ανισότητας αλλά να παραμείνει σύμβολο κοινής απόλαυσης.
Ο γύρος και το σουβλάκι παραμένουν αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής ταυτότητας. Όμως η εκτίναξη των τιμών τους αποκαλύπτει το βαθύτερο πρόβλημα: την ανισορροπία ανάμεσα στο κόστος ζωής και στους μισθούς, καθώς και την αδράνεια της πολιτείας απέναντι σε μια κρίση που καταρρακώνει τους πολίτες.
«Το σουβλάκι, το πιο λαϊκό φαγητό της Ελλάδας, ίσως να μην ανήκει πια στον φτωχό Έλληνα, αλλά να έχει μετατραπεί σε γαστρονομικό προϊόν για... τον εύπορο Ευρωπαίο τουρίστα και εταίρο.»
«Το σουβλάκι, κάποτε φαγητό του λαού, σήμερα σερβίρεται στους τουρίστες — ενώ για τους Έλληνες έγινε ανάμνηση»
«Το τυλιχτό έγινε gourmet. Ο Έλληνας έγινε θεατής. Και το σουβλατζίδικο, τουριστική ατραξιόν.»
«Κάποτε το σουβλάκι ήταν το φαγητό του λαού. Σήμερα, ο λαός το βλέπει από τη βιτρίνα — και το τρώει ο επισκέπτης με κάρτα platinum.»
Μείνετε μπροστά στις εξελίξεις — κάντε Like στο Facebook
Από το newsroom
Γράφει η Σκεύω Πινότση
-Posted by Anexartitos.Ta.Neα
Αν θέλετε να μαθαίνετε παράλληλα όσα σημαντικά διαδραματίζονται στα ελληνικά και ξένα media κάντε like στην σελίδα στο Facebook πατώντας εδώ.click here
Δημοσίευση σχολίου
.Τα σχόλια υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο.
. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
. Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
. Συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και greeklish αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές και μόνον αυτούς.
. Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
. Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
. Περισσότερα στους όρους χρήσης.. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου