Αυτό που έγινε στις 2 Απριλίου, δεν είναι εμπορικός πόλεμος, είναι μια επανάσταση για την ανατροπή του κυρίαρχου συστήματος της παγκοσμιοποίησης με πολλούς γκλομπαλιστές να εκφράζουν ήδη την ευχή ότι: «Αυτό το κεφάλαιο θα διαρκέσει όσον το δυνατόν λιγότερο»...
Σε τι άραγε ελπίζουν;
Σ’ έναν παραδοσιακό εμπορικό πόλεμο, οι βασικές αρχές του καπιταλιστικού συστήματος παραμένουν αμετάβλητες: η συσσώρευση κεφαλαίου, η παραγωγή και η διανομή αγαθών συνεχίζουν να λειτουργούν εντός του πλαισίου της παγκόσμιας αγοράς. Οι συγκρούσεις περιορίζονται στην ανακατανομή των οικονομικών μεριδίων και την αναθεώρηση των όρων εμπορίου μεταξύ ανταγωνιστικών κρατών ή εμπορικών συνασπισμών. Αυτό που συμβαίνει σήμερα, όμως, είναι ποιοτικά διαφορετικό και σαφώς πιο ανατρεπτικό.
Αμφισβητείται πλέον ευθέως η ίδια η αρχιτεκτονική της παγκοσμιοποίησης — το σύστημα της παγκόσμιας διασύνδεσης, της αλληλεξάρτησης και των εφοδιαστικών αλυσίδων, που αποτέλεσαν για δεκαετίες τη ραχοκοκαλιά της διεθνούς οικονομικής τάξης. Μπροστά στα μάτια μας αναδύεται ένα νέο πρότυπο, μια εναλλακτική τάξη πραγμάτων, όπου τοπικότητα και προστατευτισμός επανέρχονται δυναμικά στο προσκήνιο.
Στο πλαίσιο αυτής της αλλαγής, ο Ντόναλντ Τραμπ, με τις επιλογές και τις πολιτικές του, επιχειρεί να επανακαθορίσει το ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών στον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη. Είτε από στρατηγικό υπολογισμό είτε από ιδεολογική παρόρμηση –κάτι που ίσως δεν έχει σημασία στην πράξη– αποδομεί σταδιακά το οικοδόμημα της παγκοσμιοποίησης, το οποίο διαμορφώθηκε κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριών και πλέον δεκαετιών. Η στάση του εκφράζει μια επανάσταση που αμφισβητεί όχι μόνο την κυριαρχία των πολυεθνικών και των χρηματοπιστωτικών ελίτ, αλλά και το ιδεολογικό υπόβαθρο του φιλελευθερισμού που στήριξε τη μεταψυχροπολεμική παγκόσμια τάξη.
Αν και η τελική έκβαση αυτής της προσπάθειας παραμένει αβέβαιη –ακόμα και με δεδομένη την ισχύ των ΗΠΑ στον οικονομικό και στρατιωτικό τομέα– είναι φανερό ότι προκαλεί ισχυρές αντιδράσεις. Οι υποστηρικτές της παγκοσμιοποίησης, από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες μέχρι το Πεκίνο, συνασπίζονται για να υπερασπιστούν το status quo. Δεν περιορίζονται στις διπλωματικές ή εμπορικές διαπραγματεύσεις, αλλά καταφεύγουν και στην κινητοποίηση της κοινής γνώμης, ενισχύοντας ακόμα και μαζικές διαδηλώσεις κατά του Τραμπ, τόσο εντός όσο και εκτός Ηνωμένων Πολιτειών.
Οι επικριτές της πολιτικής των δασμών προβάλλουν το επιχείρημα ότι πρόκειται για μια επίθεση κατά της παγκόσμιας ευημερίας. Ωστόσο, υπάρχει εύλογη αμφιβολία για το ποια «παγκόσμια ευημερία» ακριβώς εννοούν. Διότι, εκείνοι που επωφελήθηκαν περισσότερο από την παγκοσμιοποίηση δεν ήταν οι λαοί ή οι μικρομεσαίες οικονομίες, αλλά οι πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες αύξησαν τα κέρδη τους εκμεταλλευόμενες την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, τη φθηνή εργασία και τους ελαστικούς κανονισμούς σε παγκόσμια κλίμακα.
Οι φόβοι για οικονομική ύφεση και πληθωριστικές πιέσεις, που υποτίθεται ότι προκαλούνται από την επιβολή δασμών, αντιμετωπίζονται ως αναπόφευκτες παρενέργειες μιας βαθιάς, αλλά ενδεχομένως απαραίτητης, αναδιάρθρωσης. Όπως σε κάθε ιστορική μετάβαση από ένα οικονομικό σύστημα σε ένα άλλο, οι αναταράξεις αποτελούν μέρος της διαδικασίας και όχι αναγκαστικά σημάδι αποτυχίας.
Ως προς το επιχείρημα ότι οι δασμοί μετακυλίονται στους καταναλωτές με τη μορφή αυξημένων τιμών, η απάντηση είναι ότι αυτό ισχύει μόνον εφόσον οι καταναλωτές εξακολουθήσουν να προτιμούν τα ακριβότερα εισαγόμενα προϊόντα. Εάν αντί αυτών επιλέξουν εγχώρια προϊόντα –τα οποία ενδέχεται να καταστούν πλέον ανταγωνιστικότερα– τότε η επιβάρυνση μπορεί να αμβλυνθεί σημαντικά. Οι καταναλωτικές συνήθειες δεν αλλάζουν από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά ούτε και είναι στατικές. Στο τέλος, οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν να προσαρμόζονται σε ό,τι εξυπηρετεί καλύτερα τα συμφέροντά τους. Και στην περίπτωση αυτή, δεν είναι πιθανό να επιμείνουν επί μακρόν σε επιλογές που βλάπτουν την αγοραστική τους δύναμη.
Η εγχώρια προσφορά, μας λένε, δε θα μπορέσει να καλύψει την αυξημένη ζήτηση. Η αλήθεια είναι ότι σε ορισμένους κλάδους ίσως χρειαστεί κάποιος χρόνος για αναδιάρθρωση της παραγωγής και νέες επενδύσεις. Όμως, η αμερικανική οικονομία έχει τεράστιες παραγωγικές δυνατότητες και γρήγορα θα προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της αυξημένης ζήτησης. Γι’ αυτό η επανάσταση κατά της παγκοσμιοποίησης μόνο από της ΗΠΑ θα μπορούσε να ξεκινήσει. Κάθε άλλη μικρότερη χώρα θα συνθλιβόταν από την επίθεση των αγορών.
Ο Τραμπ δεν ανακάλυψε τους δασμούς. Αυτοί υπήρχαν σ’ όλη την ιστορική διαδρομή της ανθρωπότητας. Από τις πόλεις-κράτη και τις αρχαίες αυτοκρατορίες μέχρι τη σύγχρονη εποχή. Οι μεγάλες δυνάμεις και οι αποικιακές αυτοκρατορίες επέβαλλαν δασμολογικά τείχη με δύο στόχους: α) Να προστατεύσουν την εγχώρια παραγωγή τους από τον εξωτερικό ανταγωνισμό και β) Να αυξήσουν τα κρατικά έσοδά τους, που χρησιμοποιούνταν για περεταίρω ανάπτυξη.
Όταν τα ισχυρά κράτη επιτύγχαναν ικανή συγκέντρωση της παραγωγής (μεγάλες επιχειρήσεις) και του κεφαλαίου (τράπεζες), τότε απαιτούσαν την καθιέρωση του ελεύθερου εμπορίου, προκειμένου να εκμεταλλευτούν όλους τους υπόλοιπους.
Το ελεύθερο εμπόριο δεν είναι δίκαιο εμπόριο, γιατί τα ίδια προϊόντα μπορούν να παράγονται σε χώρες με πολύ διαφορετικό κόστος εργασίας, διαφορετικές τιμές ενέργειας, διαφορετικό φορολογικό καθεστώς, διαφορετική περιβαλλοντική νομοθεσία, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις ευνοούνται από άμεσες ή έμμεσες επιδοτήσεις. Το ελεύθερο εμπόριο είναι επικερδές για τους μεγάλους και καταστροφικό για όλους τους μικρούς παραγωγούς. Όπως είχε πει ο Αριστοτέλης: «Η μεγαλύτερη ανισότητα είναι η ισότητα μεταξύ ανίσων».
Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1947, δημιουργήθηκε, υπό τον ΟΗΕ, η Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου (GATT) με στόχο τη μείωση των δασμών και την απελευθέρωση του εμπορίου από περιορισμούς, φραγμούς και άλλα διοικητικά μέτρα. Ακολούθησαν πολλοί Γύροι πολυετών διαπραγματεύσεων με κάθε φορά να επιτυγχάνεται μια μείωση των δασμών. Στο Γύρο της Ουρουγουάης (1986-1994) στις μειώσεις των δασμών συμπεριελήφθησαν τα αγροτικά προϊόντα και οι υπηρεσίες, ενώ η GATT αντικαταστάθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ). Ο τελευταίος Γύρος, αυτός της Ντόχα (1996-2008), κατέληξε σε αδιέξοδο.
Κατά την πρώτη θητεία του, ο Ντόναλντ Τραμπ αρνήθηκε να επικυρώσει τη Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Σχέση (TTIP) μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, που είχε προετοιμάσει η προεδρία Ομπάμα. Απέσυρε τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία Συνεργασίας των δύο Πλευρών του Ειρηνικού (TTP) και αναθεώρησε τη Συμφωνία Διεθνούς Εμπορίου (NAFTA) μεταξύ ΗΠΑ, Καναδά και Μεξικού. Τους είχε προϊδεάσει όλους και όλοι προσπάθησαν, «με νύχια και με δόντια», να μην επανεκλεγεί.
Από τις αρχές της δεύτερης θητείας του ο Τραμπ επέβαλε δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου και 25% στις εισαγωγές αυτοκινήτων πριν φτάσουμε στην ημέρα της 2ας Απριλίου που «συντάραξε τον κόσμο» ή την «Ημέρα Ανεξαρτησίας» όπως την ονόμασε ο Τραμπ. Εκτός από ένα γενικό δασμό 10% σ’ όλες τις αμερικανικές εισαγωγές από οποιαδήποτε χώρα, επιβλήθηκαν πολύ υψηλότεροι δασμοί στους κύριους εμπορικούς ανταγωνιστές των ΗΠΑ. Στην Κίνα 34%, στην Ταϊβάν 32%, στην Ινδία 26%, στη Ν. Κορέα 25%, στην Ιαπωνία 24% και στην ΕΕ, στην οποία συμπεριλαμβάνεται φυσικά και η χώρας μας, 20%.
Η Ελλάδα υπέστη προοδευτικά τις επιπτώσεις του ελεύθερου εμπορίου από την ένταξή της το 1981 στην τότε ΕΟΚ, που μετεξελίχθηκε στη σημερινή ΕΕ. Η αδύναμη ελληνική γεωργία, βιοτεχνία και βιομηχανία συρρικνώθηκαν, μέχρι εξαφανίσεως πολλών κλάδων, λόγω των ανεξέλεγκτων εισαγωγών όχι μόνο από τις ανεπτυγμένες χώρες της Ένωσης, αλλά και από τρίτες χώρες χαμηλού κόστους με τις οποίες η ΕΕ έχει υπογράψει τελωνιακές συμφωνίες με χαμηλούς δασμούς.
Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες με έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιό τους κάτι λιγότερο από 5% του ΑΕΠ κάνουν μια ιστορική στροφή στον προστατευτισμό, η Ελλάδα, με έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιό της περίπου 15% του ΑΕΠ της, δηλώνει δια του Κ. Μητσοτάκη: «Είμαστε μια χώρα υπέρμαχη του ελεύθερου εμπορίου». Μέχρι της τελικής εξαφάνισης, θα συμπληρώναμε εμείς.
Αν στην επιβολή των δασμών συνυπολογίσει κανείς την καταστολή της λαθρομετανάστευσης, την καθολική απόρριψη της WOKE ατζέντας, την άρνηση του έωλου αφηγήματος περί «ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής» και την επαναπροσέγγιση με τη Ρωσία του Πούτιν, τότε ο Πρόεδρος Τραμπ είναι μια πραγματικά θανάσιμη απειλή για το σύστημα της παγκοσμιοποίησης. Πολλοί γκλομπαλιστές εκφράζουν ήδη την ευχή ότι: «Αυτό το κεφάλαιο θα διαρκέσει όσον το δυνατόν λιγότερο». Σε τι άραγε ελπίζουν;
Πηγή: -Posted by Anexartitos.Ta.Neα
Αν θέλετε να μαθαίνετε παράλληλα όσα σημαντικά διαδραματίζονται στα ελληνικά και ξένα media κάντε like στην σελίδα στο Facebook πατώντας εδώ.click here
Δημοσίευση σχολίου
.Τα σχόλια υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο.
. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
. Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
. Συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και greeklish αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές και μόνον αυτούς.
. Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
. Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
. Περισσότερα στους όρους χρήσης.. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου