Η «δηλητηριασμένη» τεχνητή νοημοσύνη (AI poisoning) αναδεικνύεται ως μία από τις πιο ανησυχητικές απειλές για την κυβερνοασφάλεια,...
καθώς αφορά την εσκεμμένη αλλοίωση της συμπεριφοράς ενός μοντέλου AI μέσω κακόβουλων δεδομένων ή παρεμβάσεων.
Τι σημαίνει «δηλητηριασμένη» AI
Ο όρος περιγράφει την παραπλανητική εκπαίδευση ή τροποποίηση ενός μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης, ώστε να:
Παράγει λανθασμένες απαντήσεις
Εμφανίζει προκαθορισμένα σφάλματα
Ενεργοποιεί κρυφές, κακόβουλες λειτουργίες
Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Ασφάλειας AI του Ηνωμένου Βασιλείου, του Ινστιτούτου Άλαν Τούρινγκ και της Anthropic, η εισαγωγή μόλις 250 κακόβουλων αρχείων σε εκατομμύρια δεδομένα εκπαίδευσης μπορεί να «δηλητηριάσει» ένα μοντέλο χωρίς να εντοπιστεί εύκολα.
Μορφές δηλητηρίασης
| Τύπος | Περιγραφή |
|---|---|
| Data poisoning | Εισαγωγή κακόβουλων ή παραπλανητικών δεδομένων κατά την εκπαίδευση του μοντέλου |
| Model poisoning | Παρεμβάσεις στο ήδη εκπαιδευμένο μοντέλο, π.χ. μέσω ενημερώσεων ή παρασκηνιακών αλλαγών |
Επιπτώσεις στην κυβερνοασφάλεια
Εκμετάλλευση ευπαθειών: Ένα δηλητηριασμένο μοντέλο μπορεί να αγνοήσει ή να αποκρύψει απειλές.
Διασπορά παραπληροφόρησης: Ειδικά σε γλωσσικά μοντέλα, η αλλοίωση γνώσης μπορεί να οδηγήσει σε ψευδείς ή επικίνδυνες απαντήσεις.
Εσωτερικές επιθέσεις: Κακόβουλοι χρήστες μπορούν να ενεργοποιήσουν «κρυφές λειτουργίες» με συγκεκριμένες εντολές.
Πώς αντιμετωπίζεται
Αυστηρός έλεγχος των δεδομένων εκπαίδευσης
Αξιολόγηση συμπεριφοράς μοντέλων με τεστ ασφαλείας
Διαφάνεια στον τρόπο εκπαίδευσης και ενημέρωσης των μοντέλων
Ανάπτυξη εργαλείων εντοπισμού δηλητηρίασης
Η «δηλητηριασμένη» AI δεν είναι απλώς τεχνικό πρόβλημα — είναι στρατηγική απειλή για την αξιοπιστία των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης και την ασφάλεια των χρηστών.
Πραγματικά Παραδείγματα Δηλητηρίασης AI
1. Anthropic & Alan Turing Institute (2025)
Μελέτη: Εισαγωγή μόλις 250 κακόβουλων εγγράφων σε εκατομμύρια δεδομένα εκπαίδευσης ενός μεγάλου γλωσσικού μοντέλου (LLM).
Αποτέλεσμα: Το μοντέλο εμφάνισε «κερκόπορτα» που ενεργοποιούνταν με συγκεκριμένες εντολές, παράγοντας ασυνάρτητο ή παραπλανητικό περιεχόμενο.
2. Microsoft AI Red Team (2023)
Δοκιμή ασφαλείας: Δημιουργία δηλητηριασμένων δειγμάτων δεδομένων που πέρασαν απαρατήρητα από τα συστήματα ελέγχου.
Αποτέλεσμα: Το μοντέλο παρήγαγε παραπλανητικές απαντήσεις χωρίς να ενεργοποιήσει μηχανισμούς ασφαλείας.
3. Επιχειρησιακή χρήση AI με bias (2024)
Περίπτωση: AI βοηθός σε οικονομική εταιρεία άρχισε να δίνει μεροληπτικές προβλέψεις και να διαρρέει αποσπάσματα κώδικα.
Αιτία: Εισαγωγή δηλητηριασμένων δεδομένων από εσωτερικό χρήστη, χωρίς να εντοπιστεί άμεσα.
4. Δηλητηρίαση σε συστήματα RAG (Retrieval-Augmented Generation)
Μέθοδος: Χρήση συνθετικών δεδομένων που αλλοιώνουν την αναζήτηση και την παραγωγή απαντήσεων.
Κίνδυνος: Το μοντέλο εμφανίζει προκατάληψη ή ψευδείς πληροφορίες σε κρίσιμες εφαρμογές, όπως ιατρική ή νομική.
Τι δείχνουν αυτά τα περιστατικά;
Οι επιθέσεις δηλητηρίασης δεν είναι θεωρητικές — είναι πραγματικές και εξελισσόμενες.
Ακόμα και μικρός αριθμός κακόβουλων δεδομένων μπορεί να επηρεάσει μοντέλα οποιουδήποτε μεγέθους.
Η πρόληψη απαιτεί διαφάνεια, έλεγχο προέλευσης δεδομένων και συνεχή αξιολόγηση
Η «δηλητηριασμένη» τεχνητή νοημοσύνη δεν αποτελεί απλώς μια τεχνική πρόκληση για τους μηχανικούς και τους ερευνητές — είναι μια συστημική απειλή που αγγίζει την καρδιά της ψηφιακής εμπιστοσύνης.
Καθώς τα μοντέλα AI ενσωματώνονται σε κρίσιμες υποδομές, από την υγεία και τη δικαιοσύνη έως την άμυνα και την οικονομία, η ανάγκη για ακεραιότητα, διαφάνεια και ασφάλεια γίνεται επιτακτική.
Η πρόληψη της δηλητηρίασης δεν είναι έργο ενός μόνο οργανισμού ή τεχνολογίας. Απαιτεί συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων, εταιρειών, ερευνητικών ιδρυμάτων και κοινωνίας των πολιτών. Η δημιουργία ασφαλών και αξιόπιστων συστημάτων AI είναι πλέον όχι μόνο τεχνολογικός στόχος, αλλά και ηθική υποχρέωση
Μείνετε μπροστά στις εξελίξεις — κάντε Like στο Facebook
Από το newsroom
Γράφει η Σκεύω Πινότση
-Posted by Anexartitos.Ta.Neα
Αν θέλετε να μαθαίνετε παράλληλα όσα σημαντικά διαδραματίζονται στα ελληνικά και ξένα media κάντε like στην σελίδα στο Facebook πατώντας εδώ.click here
Δημοσίευση σχολίου
.Τα σχόλια υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο.
. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
. Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
. Συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και greeklish αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές και μόνον αυτούς.
. Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
. Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
. Περισσότερα στους όρους χρήσης.. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου