Στη βουτιά της Wall Street την περασμένη Δευτέρα, η Nvidia, ο κολοσσός της τεχνητής νοημοσύνης, έχασε σχεδόν 600 δισ. δολ. σε αξία, καταγράφοντας τις μεγαλύτερες απώλειες σε μία συνεδρίαση στην ιστορία της αγοράς...
Γράφει ο Mihir A. Desai
Πώς έγινε και υποχώρησε τόσο ξαφνικά η περιουσία μιας από τις κορυφαίες εταιρείες μας; Ενώ κάποιοι θα αναζητήσουν απαντήσεις σε μία πολλά υποσχόμενη start-up από την Κίνα ή στα σκαμπανεβάσματα των παγκόσμιων εμπορικών πολιτικών, οι κινήσεις αυτές δείχνουν τις βαθύτερες αλλαγές στις χρηματοοικονομικές μας αγορές που μπορούν να εξηγηθούν καλύτερα –για κάποιο περίεργο λόγο– επιστρέφοντας στην αρχαία μυθολογία.
Η εικόνα του ουροβόρου όφι, του φιδιού που τρώει την ουρά του, είναι ένα εξαιρετικά ανθεκτικό και δημοφιλές θέμα: οι αρχαίοι πολιτισμοί της Κίνας, της Αιγύπτου, της Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής φαίνονταν να γοητεύονται από την εικόνα ή από παρόμοιες εικόνες που συμβόλιζαν ποικιλοτρόπως την κυκλική φύση της ζωής, την ολότητα του σύμπαντος ή τη γονιμότητα. Σήμερα, το πιο ηχηρό μάθημα μπορεί να προέρχεται από τον αυτοκανιβαλισμό του ουροβόρου, που μας βοηθά να κατανοήσουμε το πιο σημαντικό οικονομικό παζλ της εποχής μας.
Όπως και ο ουροβόρος όφις, έτσι και η Big Tech τρώει τον εαυτό της, με τις εταιρείες της να ρίχνουν όλο και μεγαλύτερα ποσά σε επενδύσεις μεταξύ τους και τις επενδύσεις αυτές, πιθανότατα, να δίνουν όλο και μικρότερες αποδόσεις. Η διόρθωση της Δευτέρας δείχνει ότι οι χρηματοοικονομικές αγορές έχουν αρχίσει ενδεχομένως να ενσωματώνουν την κατανόηση αυτής της δυναμικής.
Ακόμη και μετά την πτώση της Δευτέρας, η απόκλιση στις αποτιμήσεις μεταξύ της Big Tech - που μερικές φορές αναφέρεται ως η ομάδα των "Υπέροχων 7", ήτοι των Microsoft, Apple, Amazon, Nvidia, Tesla, Meta και Alphabet - και της υπόλοιπης χρηματιστηριακής αγοράς παραμένει συγκλονιστική. Η ομάδα των " Υπέροχων 7" εξακολουθεί να αποτελεί περισσότερο από το 30% της κεφαλαιοποίησης του S&P 500 (από μόλις 10% πριν από μια δεκαετία). Όταν συγκρίνετε τις τιμές των μετοχών τους με τα κέρδη ή τις πωλήσεις τους, τον παραδοσιακό τρόπο μέτρησης της αποτίμησης μιας μετοχής, οι τεχνολογικοί μας κολοσσοί διαπραγματεύονται σε επίπεδα που είναι δύο έως τρεις φορές υψηλότερα από αυτά των υπόλοιπων -μη υπέροχων- 493 μετοχών του δείκτη.
Στην αγορά έχει ξεκινήσει η συζήτηση αν οι μετοχές της Big Tech θα συνεχίσουν να υπεραποδίδουν ή αν οι μετοχές άλλων εταιρειών θα καλύψουν τη διαφορά καθώς θα χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη για να γίνουν πιο παραγωγικές. Αλλά ο μύθος του ουροβόρου όφι υποδηλώνει ακόμη ένα πιθανό αποτέλεσμα.
Το πρώτο βήμα για την κατανόηση αυτής της αναλογίας είναι να επιστρέψουμε στα θεμελιώδη. Οι τιμές των μετοχών δεν αυξάνονται πάντα επειδή βελτιώνονται οι μελλοντικές προοπτικές των εταιρειών. Αυξάνονται επίσης όταν οι επενδυτές κρίνουν ορισμένες εταιρείες ως ένα πιο ασφαλές στοίχημα από άλλες και δεν τις τιμωρούν επειδή χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να δημιουργήσουν αποδόσεις για τα χρήματά τους.
Ενώ πολλοί φορείς της αγοράς έχουν υποστηρίξει ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα εκτοξεύσει την αξία των "Υπέροχων 7", μια άλλη δυναμική έχει επίσης δημιουργηθεί - οι επενδυτές βλέπουν αυτές τις εταιρείες ως ένα ασφαλές στοίχημα και έτσι έχουν σταματήσει να απαιτούν σημαντικές αποδόσεις σε βραχυπρόθεσμη βάση. Αυτός είναι ο λόγος που οι προβλέψεις των αναλυτών για τα κέρδη τους δεν συμβαδίζουν με την εκτίναξη των τιμών των μετοχών.
Γιατί όμως οι επενδυτές δεν έχουν μεγαλύτερες προσδοκίες για τα δολάρια που έχουν τοποθετήσει; Εκτιμώ ότι οι επενδυτές έχουν αρχίσει να βλέπουν τις μετοχές αυτών των επτά εταιρειών ως τα κορυφαία ασφαλή περιουσιακά στοιχεία. Σε έναν κόσμο πληθωριστικών εξάρσεων, πολιτικής αστάθειας και αδιεξόδων και δημοσιονομικής αβεβαιότητας, γιατί να μην επενδύσουμε σε εταιρείες με θωρακισμένους ισολογισμούς, επαναλαμβανόμενα έσοδα, σταθερές ταμειακές ροές, κυρίαρχες θέσεις στην αγορά και αξιοσέβαστες διοικητικές ομάδες; Φαίνεται ότι μια νέα γενιά επενδυτών βλέπει αυτές τις εταιρείες σχεδόν σαν κράτη. Πράγματι, όπως αποδεικνύεται από τη δυσθεώρητη αποτίμηση της Tesla, είναι σαφές ότι ο ιδρυτής της Έλον Μασκ εμπνέει μια αφοσίωση που μοιάζει με αυτή που έχουν και κυρίαρχα κράτη. Σε έναν κόσμο αλγοριθμικών συναλλαγών και παθητικών επενδύσεων, αυτές οι πεποιθήσεις αποκτούν μια ορμή που μπορεί να οδηγήσει τις μετοχές των Big Tech στις εξαιρετικά υψηλές τιμές που βλέπουμε σήμερα.
Πώς ανταποκρίθηκαν οι επικεφαλής αυτών των εταιρειών σε αυτή τη μαζική εισροή φθηνού χρήματος; Ίσως, όπως ακριβώς θα έπρεπε, με τη διοχέτευση ολοένα και περισσότερων κεφαλαίων σε επενδύσεις, χωρίς να ανησυχούν για τις άμεσες αποδόσεις. Από πρακτική άποψη, αυτό που φαίνεται να κάνουν είναι να εξαπολύουν έναν χείμαρρο δαπανών, αλλά μόνο μεταξύ τους. Με άλλα λόγια τρώνε τις σάρκες τους.
Η Nvidia, ο πολυαγαπημένος δημιουργός της επόμενης γενιάς τσιπ Τεχνητής Νοημοσύνης, της οποίας οι μετοχές κατέρρευσαν τη Δευτέρα, αντλεί σχεδόν τα μισά της έσοδα από τα αδέρφια της στις Υπέροχες 7. Το 2022, η Google πλήρωσε στην Apple $20 δισ. για το προνόμιο να είναι η προεπιλεγμένη μηχανή αναζήτησης στο Safari, σύμφωνα με αποσφραγισμένα δικαστικά έγγραφα, και επομένως είναι πολύ πιθανό να αντιπροσωπεύει περίπου το 20% των κερδών της Apple. Η Meta χρησιμοποιεί τις Υπηρεσίες Ιστού της Amazon για υπηρεσίες νέφους καθώς και στην Τεχνητή Νοημοσύνη ολοένα και περισσότερο. Στο σύνολο τους, οι κολοσσοί αυτοί κατευθύνουν τεράστια ποσά σε επενδύσεις για υποδομές. Και όταν δεν ρίχνουν χρήματα ο ένας στον άλλον, συχνά ασκούν μια άλλη μορφή αυτοκανιβαλισμού: αγοράζουν τις δικές τους μετοχές. Τα τελευταία τρία έτη, η Apple, η Alphabet, η Meta, η Microsoft και η Nvidia αγόρασαν συνολικά πάνω από 600 δισ. δολ. από τις δικές τους μετοχές - μια δραστηριότητα που είναι διαβόητη χαμηλής απόδοσης.
Δεν υπάρχει τίποτα ιδιαίτερα ανησυχητικό στο γεγονός ότι οι Υπέροχες 7 αγοράζουν προϊόντα και υπηρεσίες η μία από την άλλη. Ούτε υπάρχει κάτι λάθος στο να κατευθύνονται μεγάλα ποσά σε κεφαλαιουχικές δαπάνες ή επαναγορές μετοχών. Ωστόσο, εάν όλες αυτές οι αποφάσεις σχετικά με τη λειτουργία και την κατανομή κεφαλαίων έχουν ως οδηγό τις χαμηλές προσδοκίες των επενδυτών, ενδέχεται τελικά να αποφέρουν αντίστοιχα χαμηλές αποδόσεις. Και αυτό μας δίνει μια πιθανή ματιά για το τι θα ακολουθήσει για τις Υπέροχες 7 και την Τεχνητή Νοημοσύνη. Αντί για μια έκρηξη που θα διογκώνεται ολοένα και περισσότερο σε μια κερδοσκοπική φούσκα ή για ένα ράλι στις υπόλοιπες μη-υπέροχες 493 μετοχές, μπορεί απλώς να γίνουμε μάρτυρες μιας αργόσυρτης διαδικασίας χαμηλών αποδόσεων, παρά τις υπερβολικές δαπάνες, σε ένα τεχνολογικό μέλλον που δεν θα είναι τόσο επαναστατικό ή τόσο κοντά όσο μας υποσχέθηκαν.
Το πιο επικίνδυνο είναι αυτές οι εταιρείες - όπως και όλες οι εταιρείες - να απογοητεύσουν μια μέρα όσους τις θεωρούν ασφαλή περιουσιακά στοιχεία. Και ο αυτοκανιβαλισμός δεν θα αποκαλυφθεί ως απλά μια μέτρια επένδυση, αλλά ως ένα αμφίβολο στοίχημα σε μια ψευδαίσθηση που διαιωνίζεται από μια μυθική και μεσσιανική πίστη στην τεχνολογία και σε αυτές τις εταιρείες.
Παρόμοιες δυναμικές έχουν διαμορφώσει προηγούμενες περιόδους στην αμερικανική ιστορία. Η δυναμική επέκταση των σιδηροδρόμων τον 19ο αιώνα οδήγησε σε μια παρόμοια μαγική σκέψη. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1900 -μετά από μερικές δεκαετίες επενδύσεων με φρενήρεις ρυθμούς- ο κλάδος είχε φτάσει να αποτελεί πάνω από το 60% της κεφαλαιοποίησης της αγοράς, ενώ τα ομόλογά του θεωρούνταν ένα ασφαλές στοίχημα. Οι χαμηλές αποδόσεις τους τροφοδότησαν τις δαπάνες στον χάλυβα και, τελικά, οδήγησαν στη δημιουργία του κολοσσιαίου ομίλου της U.S. Steel το 1901.
Τι ακολούθησε τις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα; Αξιοσημείωτα χαμηλά κέρδη από αυτές τις εταιρείες και μέτριες χρηματιστηριακές αποδόσεις συνολικά. Οι επενδυτές άρχισαν να διαπιστώνουν τις αδυναμίες από τα φυσικά όρια στους σιδηρόδρομους και τις περιχαρακωμένες εταιρείες χάλυβα, όπως και από τα οργανωτικά προβλήματα που δημιουργούνται σε τέτοιες κλίμακες.
Τα φυσικά όρια που περιόρισαν την ανάπτυξη των σιδηροδρόμων της Αμερικής μπορεί να μην υπάρχουν σήμερα για τις Υπέροχες 7. Εάν η τεχνητή νοημοσύνη πράγματι είναι μία τεχνολογία γενικού χαρακτήρα, τότε μπορεί να έχει πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες. Όμως και η τεχνολογία της πληροφορίας έχει υποσχεθεί μια τέτοια αύξηση της παραγωγικότητας για τις τελευταίες δύο δεκαετίες χωρίς να το έχει εκπληρώσει.
Δεν χρειάζεται κανείς να κοιτάξει την αρχαία λαογραφία για να βρει απεικονίσεις των ουροβόρων. Ο οικονομολόγος Γιόζεφ Σουμπέτερ περιέγραψε κάποτε τον καπιταλισμό ως μια διαδικασία σχεδόν μυστικιστικής ανανέωσης. Έγραψε με θαυμασμό για έναν κύκλο βιομηχανικής μετάλλαξης "που ακατάπαυστα ανατρέπει τις υφιστάμενες οικονομικές δομές από μέσα, καταστρέφοντας συνεχώς την παλιά δομή και δημιουργώντας μια νέα". Αυτή η διαδικασία δημιουργικής καταστροφής ακούγεται σαν ουροβόρος - αλλά αυτή την εικόνα είναι πιο εύκολο να τη θαυμάσει κανείς και να την εκτιμήσει αν δεν είναι η δική του ουρά που τρώγεται.
Ο Mihir A. Desai είναι καθηγητής στο Harvard Business School και στο Harvard Law School
© 2025 Διατίθεται από το "The New York Times Licensing Group"
Πηγή: www.capital.gr/arthra/3898939/to-mellon-tis-texnitis-noimosunis-mporei-na-min-einai-toso-epanastatiko-oso-nomizame/ -Posted by Anexartitos.Ta.Neα
Αν θέλετε να μαθαίνετε παράλληλα όσα σημαντικά διαδραματίζονται στα ελληνικά και ξένα media κάντε like στην σελίδα στο Facebook πατώντας εδώ.click here
Δημοσίευση σχολίου
.Τα σχόλια υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο.
. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.
. Αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές.
. Συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και greeklish αφαιρούνται όπου εντοπίζονται.
. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές και μόνον αυτούς.
. Η ταυτότητα των σχολιαστών είναι γνωστή μόνο στην Google.
. Όποιος θίγεται μπορεί να επικοινωνεί στο email μας.
. Περισσότερα στους όρους χρήσης.. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου